Yel Değirmeni ve Rüzgar Türbini Arasındaki Fark Nedir?
İlk yel değimenleri tam olarak adlarının ima ettiği gibi kullanıldı. Rüzgarla çalışan değirmenlerdi. Rüzgar, yel değirmeninin kanatlarını döndürür, merkez şaftı döndürür ve daha sonra un ve diğer tahıl ürünlerini üretmek için genellikle büyük, yassı taşlardan yapılmış bir tahıl değirmenini döndürür. Bu yel değirmenleri başka bir hayati amaca da hizmet etti. Şehirlere ve evlere su pompalamak.
Yel değirmenleri asırlardır ortalıktayken, rüzgar türbinleri , ABD’de elektrik üretimi için yaratılan bilinen ilk rüzgar türbininin Ohio’daki konağı için elektrik üretmek için mucit Charles Brush tarafından inşa edilmiştir.Kabaca 1888’den beri vardır. Rüzgar türbinleri, sadece eğirme enerjisini bir değirmeni döndürmek yerine, kanatların eğrilmesinden elektrik üretmek için kullanılır. Unproffesional Engineering Podcast’inin mühendisi ve ödüllü sunucusu James Herzing. “Amerika Birleşik Devletleri’ndeki bir rüzgar türbini yaklaşık 85 metre uzunluğundayken, eski yel değirmeni tipik olarak 24 metre üzerine çıkmaz.” diyor bir ropörtajında. “Yelkenlerin veya kanatların boyutu başka büyük bir farktır. Yel değirmenleri geleneksel olarak tekerlek çapıyla ölçülür ve kanatlarda feetin ölçüldüğü 2 metrelik bir yel değirmeni görmek alışılmadık bir durum değildir. Rüzgar öte yandan türbinler, 30 metre üzerinde tek bir kanada sahip olabilir.”
Yel Değirmenleri Nasıl Çalışır?
Yel değirmenleri medeniyet için en eski ve en hayati makinelerden bazıları ve genellikle su pompalamak veya tahıl öğütmek için kullanılsa da, çok daha yeni rüzgar türbini teknolojisine göre bazı başka işlevsel farklılıklar da var.
Bir yel değirmeninin kanatları yere yakındır ve bu nedenle dönmesi için yere yakın hava akımlarından yararlanılmalıdır. Rüzgar akımları genellikle Dünya yüzeyine daha yüksek atmosferlerde olduğundan , yel değirmenlerinin mümkün olduğunca çok rüzgarı yakalamak için daha büyük kanatlara sahip olması gerekir.
Yel değirmenleri yaklaşık olarak 800 CE’den beri bulunsa da, 1800’lerin ortalarında gerçekten popülerlik kazanmışlardır. 1850’yi izleyen on yıllarda Sanayi Devrimi’nin ateşlediği, yalnızca ABD’de pompalara ve fabrikalara güç sağlamak ve diğer enerji ihtiyaçlarını karşılamak için 6 milyondan fazla mekanik yel değirmeni kuruldu.
Bu popülerlik, yel değirmenlerinin mekanik enerji jeneratörleri olarak basitliğinden kaynaklanıyordu. Çok sayıda kanatlı bir yel değirmeni yerleştirerek, ücretsiz bir mekanik enerji kaynağına hızlı bir şekilde erişim sağlayabilirsiniz. Bıçakların döndürülmesi yoluyla, bu dönme enerjisi makineleri dişliler aracılığıyla çalıştırmak için veya basit su emici çubuklu pompalarla suyu zeminden itmek ve çekmek için kullanılabilir.
Yel değirmenleri rüzgarla çalışan parçalardan oluştukları için Dikey eksenli ve Yatay eksenli olmak üzere iki çeşittir.
Yel değirmenleri modern endüstride popüler hale gelirken, başka bir buluş da geliştiriliyor ve rafine ediliyordu: Jeneratör. Sadece rüzgar estiğinde bir yel değirmeni kullanabilmek yerine, bir jeneratör rotasyonel enerjinin elektriğe dönüştürülerek depolanmasına izin verecektir. Bu nedenle rüzgar türbinlerinin geliştirilmesi, rüzgar enerjisinden yararlanma cihazlarının mükemmelleştirilmesinde bir sonraki adımdı.
Rüzgar Türbinleri Nasıl Çalışır?
Daha güçlü hava akımlarını yakalamak için bir rüzgar türbini, bir yel değirmeninden yüzlerce metre daha yükseğe uzanır. Bir yel değirmeni ile aynı işlevsel ilkeleri kullanır, rüzgarı dönme enerjisine dönüştürür.Ancak bundan sonra yaptığı şey farklıdır. Rüzgar türbinlerinin içinde, genellikle doğrudan dönen bir kanat çubuğuna bağlı olan jeneratörler vardır. Jeneratör döndürülerek pilleri şarj etmek, şebekeyi beslemek veya elektronik cihazları doğrudan çalıştırmak için kullanılabilecek bir enerji akımı üretilir. Bunun nasıl çalıştığını anlamanın en iyi yolu, bir motoru düşünmektir. Ancak bunun tersidir.Bir elektrik motoru hareket yaratmak için elektrik kullanırken, rüzgar türbini elektrik üretmek için hareket kullanır.
Daha spesifik olarak, bir rüzgar türbininin kanatları, rüzgarın kinetik enerjisini yakalar ve onu döndürme enerjisine dönüştürür. Bu dönme enerjisi daha sonra bir jeneratörün hızını arttırmak için bir dizi dişliden beslenir.
Bu türbinler genellikle saatte 5 ile 10 mil ( saatte 8 ile 16 km) rüzgar hızlarında enerji üretmeye başlar ve 60 mph ( 96 km/s) civarında yüksek hızlarda kapanır, böylece arızalanmazlar veya kendilerine zarar vermezler.
Rüzgar türbinleri elektrik üretirken teknik olarak yel değirmenleri kadar verimli değiller. Rüzgar türbinlerinin maksimum verimliliği yüzde 59’dur, bu Betz Limiti olarak bilinir. Bunun nedeni, rüzgarın tüm enerjisini kullanamama ve dönme enerjisini mekanik enerjiye dönüştürmedeki yetersizliklerdir.
Rüzgar Türbini Çeşitleri Nelerdir?
Rüzgar türbinleri dönme eksenlerine, devirlerine, güçlerine, kanat sayılarına, rüzgar etkilerine, dişli özelliklerine ve kurulum konumlarına göre sınıflandırılmaktadır.
– Dönme Eksenlerine Göre Rüzgar Türbini Çeşitleri:
Rüzgar türbinleri dönme eksenlerine göre üç gruba ayrılmaktadır. Bu gruplar şöyledir: Yatay eksenli rüzgar türbinleri, dikey eksenli rüzgar türbinleri, eğik eksenli rüzgar türbinleri.
– Kanat Sayılarına Göre Rüzgar Türbini Çeşitleri:
Bu tarz rüzgar türbini çeşitleri şöyle sıralanabilir: Tek kanatlı rüzgar türbinleri, çift kanatlı rüzgar türbinleri, üç kanatlı rüzgar türbinleri, çok kanatlı rüzgar türbinleri.
– Rüzgarın Geliş Yönüne Göre Rüzgar Türbini Çeşitleri:
Rüzgarın geliş yönüne göre rüzgar türbini çeşitleri arasında rüzgarı önden alan rüzgar türbinleri ile rüzgarı arkadan alan rüzgar türbinleri bulunmaktadır.
– Maksimum Güçlerine Göre Rüzgar Türbini Çeşitleri:
Maksimum güçlerine göre rüzgar türbini çeşitleri: Küçük güçlü rüzgar türbinleri, orta güçlü rüzgar türbinleri, büyük güçlü rüzgar türbinleri ve çok büyük güçlü rüzgar türbinleri şeklindedir.
– Dişli Kutusu Bulundurup Bulundurmamasına Göre Rüzgar Türbini Çeşitleri:
Dişli kutusu bulundurup bulundurmamasına bağlı olarak farklı rüzgar türbini çeşitleri göze çarpmaktadır. Bu rüzgar türbinleri arasında dişli kutusu bulunduran rüzgar türbinleri ve dişli kutusu bulundurmayan rüzgar türbinleri dikkat çekmektedir.
Rüzgar türbinlerinin kullanım yerleri ve amaçlarına göre en uygun çeşitlerde üretilmeleri ve geniş bir ürün yelpazesine sahip olmaları kullanıcılara büyük bir avantaj sağlamaktadır. Pek çok çeşitleri bulunan bu rüzgar türbinlerine günümüzde kolaylıkla erişim sağlanabilmektedir. Bu durumda kaliteli ve güvenilir, günün ihtiyaçlarını en iyi şekilde analiz edebilen üreticilerin önemli bir payı vardır.
Eski Teknolojiden Geleceğin Enerjisine
Rüzgar türbinleri, verimsizliklerine rağmen geleceğin rüzgardan yararlanma ve elektrik üretme yoludur. James, rüzgar türbinlerini karbon yakıtlara olan bağımlılığımızı azaltmanın ve nihayetinde ortadan kaldırmanın ayrılmaz bir parçası olarak gördüğünü söylüyor. Tipik bir rüzgar projesi karbon ayak izini altı ay içinde geri ödeyerek onlarca yıllık sıfır emisyonlu enerji sağlıyor. İskoçya gibi bazı ülkeler, iki İskoçya’yı beslemeye yetecek kadar güç üretebilecek kadar rüzgar enerjisine zaten yatırım yaptı!”
2018’de rüzgar, küresel elektriğin yaklaşık yüzde 5’ini üretti ve bu da onu hidroelektrikten sonra en büyük ikinci yenilenebilir kaynak haline getirdi. Yel değirmeninin ilk Pers ve Çin medeniyetinin mekanik omurgası olarak kullanımından günümüze devasa rüzgar türbinlerine kadar temel teknoloji burada kalacak…
Yel Değirmeni ve Rüzgar Türbini Arasındaki Fark Nedir? Çeviren: Demet SEVİM
Çeviri: Howstuffworks / Yel Değirmeni ve Rüzgar Türbini Arasındaki Fark Nedir?
Bir yanıt bırakın