Arktika Gelengisi 8 Aylık Kış Uykusunu Nasıl Atlatıyor?
Arktik gelengisi (yer sincapları), yaklaşık sekiz ay boyunca yemek yemeden saklanarak sert kışlarda donma noktasının altındaki sıcaklıklarda hayatta kalabilir. Bu dönemde metabolizmaları minimum ayarda çalışıyor. Bilim insanları bu kadar uzun uykuya izin veren fizyolojik süreçleri açıklamaya çalışıyor.
Araştırmacılar, kış uykusundaki Arktik yer sincaplarının vücut kimyasını inceleyerek, hayvanların uzun ve hareketsiz bir kış boyunca hayatta kalmak için vücutlarının kendi besinlerini geri dönüştürebildiklerini keşfettiler.
Alaska Üniversitesi Fairbanks liderliğindeki bir çalışma, yer sincaplarını iki yıl boyunca bir laboratuvar ortamında izleyerek, kış uykusundaki vücutlarından neredeyse saptanamayan besin akışını ölçtü. Yer sincaplarının kasları donma noktasının hemen üzerindeki sıcaklıklarda yavaşça bozulurken, araştırmacılar hayvanların oluşturdukları serbest nitrojeni amino asitlere dönüştürebildiklerini keşfettiler.
Bu amino asitleri kullanarak yer sincapları, akciğerler ve böbrekler gibi dokularda ve iskelet kasında protein sentezleyebilir.
Yapılan araştırma sonucunda, kış uykusuna yatkınların idrarla atılan bir atık ürün olan üreyi geri dönüştürdüğünü öne süren önceki araştırmaları tamamlıyor. Araştırmacılar, bu hayvanların kış uykusu sırasında vücut dokularını korumak için nitrojeni de geri dönüştürdüklerini kanıtladılar.
Kış uykusunun biyokimyası hakkında daha fazla bilgi edinmek, kanser hastalarında ve yaşlılarda kas kaybının önlenmesi de dahil olmak üzere insanlar için çeşitli potansiyel tıbbi tedavilere katkıda bulunabilir. Kış uykusu sırasında yapılan biyolojik uyarlamaları anlamak, travmatik yaralanmaları tedavi etmeye ve uzay yolculuğu sırasında astronotlara yardımcı olabilir.
Elbette önümüzde çok uzun bir yol var ama yine de her bilgi bizim için çok önemli.
Yazan: Bilge KAPLAN
Kaynak**
Bir yanıt bırakın