Ay Üssü İnşasında Astronotların İdrarı Kullanılacak

Ay Üssü İnşasında Astronotların İdrarı Kullanılacak

Önümüzdeki yıllarda NASA, ESA ve Çin insanlı bir ay üssü açmak istiyor. Bunun içinde araştırmalara ciddi kaynaklar aktarmaktalar. Bu doğrultuda yapılan çalışmalarda, astronotlardan alınan idrarın yapı malzemelerinin birleştirilmesinde kullanılabilir olduğu anlaşıldı. 

Önümüzdeki yıllarda, ilk insanlı uzay üssü kuran ülke olmak isteyen NASA, ESA ve Çin, ayda insanlı istasyonlar inşa etmek istiyor . Fakat bu konuda en büyük sorun ise, her şeyden önce, astronotları dünya uydularındaki vakum ve radyasyondan korumak. Bunun içinde kullanılabilen ve düzenli olarak çarpıcı mikrometeoritlere ve sıcaklık dalgalanmalarına dayanacak kadar sağlam ve yeterli malzemenin tedarik edebilmesi zorluğu, aşılması gereken büyük bir engel teşkil ediyor. 

Ay Üssü İnşasında Astronotların İdrarı Kullanılacak

Dünyadan aya malzeme ulaşımın yüksek maliyeti nedeniyle, bilim insanları, uzun zamandır binalar için ay regolitinden yapı malzemesi üretmeyi mümkün kılan yöntemler üzerinde çalışıyor. (Regolit: Kayayı kaplayan gevşek, heterojen, yapay materyaldir. İçerisindeki toz, toprak, kırık kaya ve buna benzer materyaller bulundurur. Dünya, Ay, Mars ve bazi asteroidlerde bulunur.)

Ayrıca yapılan bütün deneyler ve üs projeleri, Ay üssü için kullanılacak yapı malzemeleri ve bu malzemeleri birleştirecek materyallerin mümkün olduğu kadar Ay yüzeyinde malzemeler ile pratik yapılabilir olması üzerine kuruldu.

Örneğin, artık bilim insanları regolitten taşı yakma işlemini geliştirdiği bir güneş fırını ile gerçekleştiriliyor. Dolayısıyla, Üs için gerekli malzemelerin taşınmasının imkansızlığı göz önünde bulundurularak, malzeme yerine, malzeme üretebilen cihazların yapımında ağırlık verilmiş durumda.

Ay`da bolca bulunan regolitinden, inşaatında kullanılacak yapı taşlarını 3D yazıcısıyla üretmek için bir proje geliştirdiler. İşte astronotların idrarı nın kullanılması fikri de bu yapı malzemeleri üretirken ortaya çıktı. Çünkü, malzemelerin 3D yazıcısında baskı işlemi sırasında malzemenin şekillendirilmesi kolaylaştıran ve daha sonraki süreçlerde bir kırılma ve çatlak olmamasını sağlayan su ve plastikleştirici bağlayıcılarda kullanmanın zorunlu olduğu görüldü. Bu bağlayıcı malzemeler dünyada naftalin veya polikarboksilat`tır. Ancak bunların Ay`a taşınması, kurulacak Üs`sün maliyetini oldukça yükseltmektedir.

İnşaat yapı malzemesinde bağlayıcı olarak idrar kullanma fikri tamda burada devreye girdi.

Temiz Üretim Dergisi’nde yayınlanan bir araştırma, Østfold Üniversitesi’nden (Halden, Norveç) bilim adamlarının Dünya’dan gerekli yapıştırıcı malzemeyi taşımayı önemli ölçüde azaltabilecek sıra dışı bir yaklaşım sunduklar. Geleneksel bağlayıcılar yerine, araştırmacılar astronotların idrarını kullanmayı önerdiler. Çünkü, idrar, hidrojen bağlarını parçalayabilir ve böylece su içeren karışımların viskozitesini azaltabilir.

Çalışmayı yapan bilim insanlarına göre, “ürenin bir plastikleştirici gibi davrandığını varsaymak mantıklıdır. Bu da aynı zamanda bu tür jeopolimerlerin su ihtiyacını da azaltır.” Üre eklemek, yapı malzemesinin bulamacını daha az sıvı ve dolayısıyla daha yumuşak hale getirmek demektir. Dolayısıyla bu sorunun çözümünde en ideal malzemedir.”

Bu fikri test etmek için idrar,inşaat malzemeleri bağlayıcısı olan öteki malzemeler ile karşılaştırmalı testlere tabi tuttular. Bu testler, idrarın ideal bir bağlayıcı olduğunu göstermek için gerekliydi.

Teorilerini test etmek için, bilim adamları bir regolit analoğu önce geleneksel naftalin ve polikarboksilat bağlayıcıları ve daha sonrada üre ile karşılaştırmalı olacak şekilde testler yaptılar. Ortaya çıkan malzemenin ne kadar iyi basılabileceği, ne kadar sürede kürleneceği ve sürekli değişen sıcaklıklarda ne kadar kararlı kalabileceği testin kriterleri idi.

Bu testler, Ay tozunun bağlayıcı olmadan birleştirilmesinin, herhangi bir yararlı sonuç üretmediğini ve tamamen sertleşmeden önce bile çatladığını, dolayısıyla dayanaksız olduğunu göstermiştir. Onun için bağlayıcı karışımla elde edilen inşaat malzemesi kullanmak önemlidir.

Çünkü, bu şekildeki malzemeler daha az sert ve kırılgandır. Bu nedenle de daha iyi şekillendirile bilinir. Yapılan testlerde kullanılan üre ile bağlanılan yapı taşları sabit kalmayı sürdürdü.

İşte bunun için üre, bilim insanlarına göre, diğer iki yapitasi bağlayıcısı olan naftalin ve polikarboksilat ile karşılaştırılabilir düzeydeydi –

Çalışma sonucunu açıklanan raporda, “ürenin ay jeopolimerleri için umut verici bir katkı malzemesi özelliği olduğu vurgulandı..” Bu nedenle prensipte regolit ve regolite dayanan bir ay istasyonu yapımında ürenin malzeme birleştirici olarak kullanılması ile mümkün olabileceği açıklandı.

Şimdi bilim insanları, ürenin önce idrardan çıkarılması gerekip gerekmediğini veya tam idrarın da işlenip işlenemeyeceğini araştırmak istiyorlar.

Çeviri: İ. Kaya

Kaynak*

YouTube Kanalımız

Tükenmez Kalem (Altın Yazar) hakkında 286 makale
Bilim sever, bilim yazarı.

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*