Beyin Bireysel Haritalar Oluşturuyor
Dışarı çıkıp herhangi bir yere gittiğinizde beyninizde var olan haritayı kullanıyorsunuz. Bilim insanları bu süreçte beyin hücrelerinin ne şekilde iletişim kurduğunu ilk kez kaydetmeyi başardılar.
Tanıdık bir çevrede yol bulmayı sağlayan beynin hipokampüs bölgesi ve belli başlı beyin hücreleri yani “yer hücreleri”dir. Hipokampüs bilgileri alır, saklar ve gerektiğinde geri çağırır. Yer hücreleri nerede olduğumuzu bilmemizi sağlar. Bulunduğumuz yere bağlı olarak farklı hücrelerle etkileşir. Evde bir yere giderken, işe giderken farklı hücreler etkinleştir. Bu etkileşim esnasında beyindeki ilgili ortamın haritası oluşturulur.
Hoston’daki Baylor College of Medicine Araştırma Enstitüsü bilim insanları yönlendirmenin ne şekilde çalıştığını fareler üstünde araştırdılar. Özetle sonuç şu şekilde; Endokannabinoidlerin görünür etkileşimi. Bunlar gerekli yer hücrelerini etkinleştirilen ve farklı beyin hücrelerinin iletişime girmesini sağlayan yağ benzeri uyarı maddeleridir. Çalışma sırasında yürüyen bant üzerinde hareket eden farenin beyni özel bir mikroskopla izlendi. Endokannabinoid sinyallerinin beyindeki hareketleri flüoresanla görüntü altına alındı. Bu şekilde Endokannabinoid sinyallerin çok kısa bir ömrü olduğu ve çok özel olarak uyarıldığı görüldü.
Sinyaller sinir hücrelerinde bozulduğunda, hipokampüs düzgün çalışmıyor ve fare yolunu bulamıyor. Sonuçların gelecekte epilepsi hastalığına yardımcı olabileceği tahmin ediliyor. Epilepsi nöbetinde Endokannabinoidler salgılanıyor. Endokannabinoidlerin sırası etkilenebilirse epilepsi ile ilişkili hastalıkların hafifletilebileceği düşünülüyor.
Yazan: Selim ÖZTEMEL
Retrograde endocannabinoid signaling at inhibitory synapses in vivo, Science, 29.02.24.
Bir yanıt bırakın