Böceklerin Işığa Gelmesine Sebep Olan Nedir?

Böceklerin Işığa Gelmesine Sebep Olan Nedir?

Yaz mevsimlerinde ortaya çıkan ve genellikle ışık olan alanlara yönelim gösteren böcekler neden kendilerini öldürülebilecek canlıları ve bünyelerinin ışığın yaydığı ısı ile çatlama ihtimalini önemsemeden ışığa gelir? Fototaksi nedir? Tüm böcekler ışığa çekilir mi? Yapay ışığın böceklere etkisi nedir? Soruların cevapları için okumaya devam ediniz.

Böcekleri Işığa Gelmesine Sebep Olan Nedir?

Böceklerin ışığa gelmesine sebep olarak düşünülen birkaç kuram vardır. Bunlar şöyledir: Böcekler insanların göremedikleri mor ötesi ışın dediğimiz 100 ile 400 nanometre dalga boyuna sahip ultraviyole (UV) ışınları görebilirler. Bu ışınlar onlara hem yol haritası olurken hem de çiçeklerin yaydığı ultraviyole ışınlar sayesinde besinlerinde habercisi durumundadır. Örneğin böcekler gece, yollarını bulabilmek için ay ve yıldızı kullanmaktadırlar. Ayrıca ışınların bir doğru şeklinde olması da onlara dik kalma ve yön almada yardımcı durumdadır. Foto reseptör denilen göz retinalarında bulunan özel sinir hücreleri sayesinde farklı dalga boylarını ayrıştırabilmeleri sonucu bu özelliklerden yararlanabilir duruma gelmişlerdir.

Böcekleri Işığa Gelmesine Sebep Olan Nedir?

Bir diğer kuram ise şöyledir. Bazı böcekler fototaksi denilen ışık kaynağına yanıt verme eylemi gösterir. Fototaksi, pozitif ve negatif olarak iki çeşide ayrılır. Pozitif fototaksi ışık kaynağına olan yönelimken negatif fototaksi ışık kaynağının tersi yöndeki harakettir. Negatif fototaksi etkisinde hamamböcekleri iken pozitif fototaksi etkisinde sinekler ve güveler söylenebilir. Böceklerin ışığa yönelimine dair bilinen birkaç kuram olsa da bu özelliğin sebebine dair kesin bir bilgi yoktur.

Bazı böcekler yönlerini doğal ışık kaynaklarına göre belirledikleri yollarını yapay ışıklar sebebiyle kaybetmektedir. Bu durum sadece yapay ışıklar dolayısıyla da gerçekleşmemektedir aynı zamanda açık renkler doğal ışık kaynağının yansıtıcısı durumunda olduğundan böceklerin yönünü şaşırmasında özellik göstermektedir. Bu duruma en basit örnek beyaz giydiğiniz bir tişörtün üzerinde görebileceğiniz böcekler olabilir. Böcekler, çevredeki yapay ışıklar ve yansıtıcı alanlar sonucu yolunu ya da çiçeklerin yaydığı mor ötesi ışın olduğunu düşünerek hareket ettiğinde besinini kaybetme riskindedir. Bu sonuç ise yapay ışığın fototaksi özelliğini gösteren canlı türlerinde tehlikeye sebebiyet olduğunu göstermektedir. Gelecekte böceklerin yapay ışıklara karşı kendilerine etki eden olumsuz etki sebebiyle onları bu iki doğal ve yapay ışık ortamını ayrıştırabilir hale getirerek adaptasyon geçirmelerini sebebiyet verebileceği düşünülüyor.

Yazan: Beyza ÖZKUNDAKCI

Kaynak*

Kaynak**

Kaynak***

YouTube Kanalımız

Çılgın Fizikçiler (SEO Manager) hakkında 663 makale
Çılgın Fizikçiler ve Bilim İnsanları ekibi ve dışarıdan destek veren gönüllülerin yazıları.

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*