Burun Karıştıran Bir Primat Daha
Biyologlar ilk kez bir lemuru burnunu karıştırırken kayıt altına aldılar. Uzun parmakgiller familyasından ay-ay (Daubentonia madagascariensis), 8 santimetrelik parmağını burnuna sokarak karıştırıyor.
Ay-ay, gece aktif olan bir lemur türüdür. Madagaskar’da yaşayan bu canlı uzun parmakları ile çok dikkat çekicidir. Orta ve yüzük parmağı çok ince ve uzundur. Bu parmakları, ağaç kavuklarındaki lavraları dışarı çıkarmak için kullanırlar.
Şimdi de bu parmakları burun karıştırmak için de kullandıkları görüntülendi. Bu davranışı, Bern Doğa Tarihi Müzesi küratörü Anne-Claire Fabre, Kuzey Carolina’daki Düke Lemur Merkezi’ndeki ay ayları filme alırken fark ettiler. Görüntüde ay-ay parmağını burnuna sokarak mukusu dışarı çıkarıyor ve sonra yalayarak temizliyor. Bilim insanları parmağını ne kadar derine soktuğunu öğrenmek için kafatası ve parmağın bilgisayar tomografisiyle görüntülediler. Birebir modelini yaptılar.
Modele göre orta parmak yutağa (farenks) kadar giriyor. Fakat insan dışı burun karıştıran tek primatlar ay-aylar değil. Şempanze, goril ve orangutan gibi 12 primatın aynı davranışı sergilediği biliniyor. Bilim insanları daha önceleri mukusun yenmesi ile bakterilerin dişler üzerine tutunduğunu görmüşlerdi. Bu da dişlerin çürümesine engel olabiliyor. Fabre ve çalışma arkadaşları bundan sonra, burun karıştırmanın ilk kez ne zaman ortaya çıktığını ve nasıl evrimleştiğini öğrenmek istiyorlar.
Yazan: Selim ÖZTEMEL
A review of nose picking in primates with new evidence of its occurrence in Daubentonia madagascariensis, 26,10.2022, Journal of Zoology
Bir yanıt bırakın