COVID-19 Aşılarında Görülen Kan Pıhtılaşması
Bazı COVID-19 Aşılarında Nadiren Görülen Kan Pıhtılaşması Sebebi Nedir?
ABD’de Johnson Covid-19 aşısı olan 6,8 milyon kişiden 6’sında görülen kan pıhtılaşması sonrasında aşı askıya alınarak incelemelere başlandı. Vakalarda, bazı ülkelerde kullanımına kısıtlama getirilen aşılardaki gibi kan pıhtılarıyla benzerlikler görülmektedir.
Kan pıhtılaşması, genellikle beyinde oluşan Serebral Venöz Sinüs Trombozu veya düşük trombosit seviyelerine (CVST) bağlı olarak gelişen küçük parçacıkların birbirine yapışması sonucu oluşur. Bu aşı kaynaklı pıhtılaşma esas olarak 60 yaş altı kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülüyor. Tabi bu kadın oranının fazlalığında genel olarak aşılananların sağlık çalışanları, bakım evi çalışanları gibi kadınların yoğunlukta olduğu gruplar olması da olabilir. Birleşik Krallık İnsan İlaçları Komisyonu başkanı Munir Pirmohamed; Oxford/AstraZeneca aşısından sonra görülen 79 pıhtılaşma vakasında kadın ve erkek sayılarının hemen hemen aynı olduğunu söylüyor. Birleşik Krallık’ta genel oran aşı olan milyon kişide 4 vakaydı.
Bu iki aşı grubunun neden genç gruplarda daha fazla risk barındırdığı bilinmemektedir ama aşının tavsiye edildiği ülkelerde özellikle yaşlıların vurulması gerektiğinin vurgulanması bu sebepten kaynaklı olduğu artık bilinmektedir.
Johnson & Johnson aşılarından yeni bildirilen biri ölümcül altı CVST vakasında 18-45 yaş arasında kadınlar olduğu bildirilmiştir. ABD Hastalık ve Önleme Merkezleri’nden Anne Schuchat, ajansın altı vakayı da araştırıldığını söylüyor.
Johnson & Johnson, geçen hafta Avrupa ürününü piyasaya sürme sürecini geciktireceğini duyurdu. Johnson& Johnson firması yaptığı açıklamada “Tıp uzmanları ve sağlık otoriteleri ile yakın bir şekilde çalışıyoruz ve bu bilgilerin sağlık mesleği mensupları ve kamuoyuna açık bir şekilde iletilmesini şiddetle destekliyoruz” dedi.
Almanya’daki Greifswald Üniversitesi’nden Andreas Greinacher, aşının kanda çok sayıda küçük pıhtı oluşmasına neden olan ve trombositleri tüketebilen bu antikorların üretimini bir şekilde tetikleyebileceğini söylüyor. Heparin yan etkisi konusunda uzman olan Greinacher, benzer antikorların kan inceltici tedavi heparin ile tetiklenebildiği bir sendroma benzediğini söyledi.
ABD Gıda ve İlaç Dairesi’nden (FDA) Peter Marks basın toplantısında BioNTech ve Moderna aşıları için, bu aşıların her ikisinden sonra bildirilen düşük trombositli CVST vakası olmadığını söyledi. Marks, “Johnson & Johnson aşısıyla gördüklerimiz, AstraZeneca aşısına çok benziyor” dedi. “Muhtemel neden, spekülasyon yapabiliriz, diğer adenoviral vektör aşı ile devam eden benzer bir mekanizmadır.”
Yazan: İlknur YEŞİLYURT
KAYNAKÇA:
Akay T (2020). Perioperative planning in the COVID-19 pandemic. Vascular issues. Turk Gogus Kalp Dama. 28(2):244-246.
Ayhancı T, Altındiş M (2020). COVID-19 immünopatogenezi ve sitokin fırtınası. J Biotechnol and Strategic Health Res. 1(özel sayı):65-69.
Ayrıntı Dergisi, Cilt 8, Sayı 91, Prof. Dr. Recep Aslan, 2020
Kaynak**
Yeni Bilim Dergisi (2021 Nisan sayısı)
Bir yanıt bırakın