COVID-19’da Yeni Mutasyon: Lambda Varyantı ve Sonuçları
Aralık 2019 yılından itibaren Dünya’da COVID-19 pandemisi devam etmektedir. 5 milyona yakın insan hayatını kaybetti ve binlerce insan da hastalandı. Kimileri bu hastalığı hafif geçirirken kimileri ise günlerce yoğun bakımda kaldı. Tabi bu arada da bilim insanları bu hastalığa çare bulmak için gece gündüz çalıştı. Hastanelerde doktorlar aylarca görev almıştır. 2020 yılında ise aşı çalışmaları hız kazanmıştır. Almanya, Çin ve diğer ülkeler olmak üzere aşıları piyasaya sürdü. Bu sayede pandemi farklı bir seyir izlemeye başladı. Artık aşı olan insanlar hastalığa yakalansa bile hafif atlattığı ve aşıların büyük oranda ölümü engellediği ortaya çıkmıştır.
Tabi aşılar insanlara bir umut olsa da maalesef ki bizlerin elinde olmayan sebepler de meydana gelmektedir. COVID-19 bir SARS-Cov türevi virüstür. Ve bu virüs diğer tüm virüsler gibi mutasyon geçirmektedir. Farklı varyantlar oluşmaktadır. İlk olarak Ocak 2020’de Brezilya’da Gama varyantı ortaya çıktı. Aşılara karşı direnç geliştirebileceği endişesi yarattı. Ortaya çıkan varyantlardan biri Alfa de varyantıdır. Eylül 2020’de İngiltere’de ortaya çıktı. Bulaşıcılık oranının %90 olduğu ve ölüm oranının arttığını belirtmişlerdir. Ekim 2020’de Güney Afrika’da Beta varyantı ortaya çıktı. Genç bireyler arasında daha sık olduğu ve antikorlara karşı direnç geliştirebileceği görülmüştür. Daha sonra Hindistan’da ortaya çıkan Delta varyantı ise bilim insanlarını ciddi anlamda endişeye sürükledi. Çünkü Delta varyantının bulaşıcılık oranı daha yüksek ve bazı aşıların ona karşı etkisinin düşük olduğu görüldü. En son Delta varyantı ile süreç devam ederken Peru’da ortaya çıkan Lambda varyantı ile işlerin daha da değişeceği düşünülmektedir.
Lambda Varyantı Nedir?
Aralık 2020’de Peru’da ortaya çıkmıştır. Bu varyant Delta’ya göre daha hızlı bulaşıcıdır. Bilim insanları aşıların bu varyanta karşı etkisiz olabileceğini ya da etkilerinin düşük olabileceği endişesini taşımaktadır. Çünkü bu varyant ortaya çıktığı andan itibaren çok kısa sürede diğer ülkelere yayılmıştır. Şu anda Türkiye de dahil 32 ülkede bu varyant tespit edilmiştir. Tüm İnfluenza Verilerinin Paylaşımı Küresel İnsiyatifi’ne (GISAID) göre, Lambda varyantı şu ana kadar 2 bin 223 vakada görülmüştür.
Etkisi Nedir?
Santiago’daki Şili Üniversitesi’nde yapılan bir çalışmada araştırmacılar, C.37 olarak da bilinen Lambda varyantının Alfa ve Gama varyantlarından daha hızlı enfeksiyon kapasitesine sahip olabileceğini göstermiştir. Araştırmada, “Verilerimiz ilk kez Lambda varyantının Spike proteininde bulunan mutasyonların daha fazla bulaşıcılık sağladığını ve onu CoronaVac aşısının sağladığı antikorlara karşı daha dayanıklı olduğunu gösteriyor” ifadesine yer vermiştir.
Aşıların Etkisi Nasıl?
Söz konusu Çin aşısı RNA teknolojisini kullanan bir aşı değil, rekombinant proteinlerle geleneksel aşılardan biridir. Şu an için başka hiçbir unsur, bu varyantın diğer aşılara karşı daha dirençli olduğunu kanıtlayamamıştır. Araştırmacılar, henüz bilim camiası tarafından değerlendirilmeyen bu çalışmada, “Bu varyantın Peru, Ekvador, Şili ve Arjantin’de hızla yayıldığını düşünürsek, Lambda’nın bir endişe verici varyantı olma olasılığının yüksek olduğuna inanıyoruz” demiştir.
Yazan: Ayça Nur DEMİR
Kaynak**
Kaynak***
Bir yanıt bırakın