Dikkat Böcek Çıkabilir!
Hepimizin sıklıkla karşılaştığı ve çoğu zaman fark etmesek de bizimle olan, kimimizin korktuğu veya iğrendiği böcek çeşitleri neden bu kadar fazla? Böcekler hangi canlıdan evrimleşti?
Böcekler dünyanın bilinen en iyi yaşam formlarıdır, bunun nedeni: Yaşayan türlerin yaklaşık yarısını oluşturmaları ve dünyayı fetheden ilk hayvanlar (Antarktika dahil bütün kıtaları sarmışlardır) olmalarıdır. Ayrıca böcekler soylarının tükenmesine karşı da korumalı sayılırlar. İster sevin ister iğrenin böcekler hayvan aleminin başarı hikayeleridir. Yeryüzünde yürüyen veya uçan en başarılı hayvanlardır.
Siz de dünyaya yeni bir canlı türü keşfederek iz bırakmak isterseniz (ki bunu uzakta yapmanıza gerek yok) koltuğunuzun altı veya tozlu yerler işinizi görür. Dikkatlice bakarsanız bilinmeyen bir böcek türü keşfedebilirsiniz. Bildiğimiz böcek türleri yaklaşık 1 milyon ve keşfedilmeyi bekleyen yaklaşık 5 milyon tür olduğu zannedilmekte. Her yıl uzmanlar tarafından tanımlanan 20.000 türün yaklaşık 10.000 kadarını böcekler oluşturuyor.
Böceklerin hangi canlılardan evrimleştiği sorusunun cevabı ise çokbacaklılar (kırkayaklar ve çiyanların olduğu grup) olduğu düşünülüyor. Böceklerin 480 milyon yıl önce karaya çıktığının düşüncesi: Böceklerin evrildiği kör deniz kabuklularından gelmekte, bu böceklerin suyla kara arasındaki sınır bölgelerde gelişmesinden ortaya çıkmıştır. Gerçek kara böceklerinin evrimleşmesi ise milyonlarca yıl aldı.
Böceklerin kökenleri aslında sandığımızdan daha da eski, daha uzun bir geçmişe sahip. Bulunan en eski böcek fosilleri 410 milyon yıl önceye ait. Başkalaşım, böceklerde soy tükenme tehlikesine karşı koruma yaratmış gibi görünüyor. Böcekler de Permiyen Dönemi’nde yaşanan kitlesel yok oluştan paylarını aldılar ve böcek türlerinin yaklaşık yarısı yok oldu -ki büyük bir kısımları başkalaşım geçirmeyen türlerdi-. Yine de böcekler Paleojen Dönemdeki (65 milyon yıl önce) dinazorların soyunun tükenmesine yol açan 5. kitlesel ”Kretase Yok Oluşu” yok oluşdan paçayı kurtarmayı başardılar.
Bu kadar büyük başarılara imza atmış böceklerin artık evlerimizden yemek aşırmaya başlaması ne kadar hoşumuza gitmese de muhtemelen bizden önce oldukları gibi bizden sonra da varlıklarını sürdürmekte kararlılar.
Ayrıca fosiller hakkında daha çok şey öğrenmek isterseniz: Rhynie çörtü, Lagerstatte denilen yeri araştırabilirsiniz. Çok iyi korunmuş fosillerin bulunduğu bir yerdir.
Yazan: Ecenur ÖZTÜRK
Bir yanıt bırakın