Dünya’nın En Tehlikeli Ve En Pahalı Elementi: Kaliforniyum
Hatırlarsanız 2018 yılında ankara polisi kaçakçılıkla mücadele ekipleri, ihbar üzerine Ankara Pursaklar ilçesinde durdurulan bir araçta piyasa değeri 5.5 milyar dolar olan 1.441 kg kaliforniyum maddesi ele geçirilmişti.
Ankara’ ya Rusyadan satılmak üzere getirilen kaliforniyum maddesi yetmiş milyon dolara anlaşıldığı öğrenilmişti. Benzer nükleer madde operasyon haberleri Yakın tarihte Niğde ve Diyarbakır’ dan da gelmişti.
Peki kaliforniyumu bu kadar değerli yapan şey nedir?
Öncelikle kaliforniyum; 1950′ de California üniversitesi radyoloji laboratuvarında keşfedilmiştir.
Alfa parçacıkları içeren bombardımanlardan meydana gelen maddenin gramı ortalama 27 milyon dolara mal edilmiştir. Sembolü ‘ Cf ‘ atom numarası 98 olan radyoaktif bir kimyasal elementtir.
Lawrence Berkeley ulusal laboratuvarında ( california üniversitesi radyasyon laboratuvarı )
küriyum elementinin helyum -4 iyonları ile çarpışmasıyla sentezlenmiştir. Şuan ABD ‘ de Oak Ridye ulusal laboratuvarlarında ve Rusya ‘ da Atom Reak taleri Araştırma Enstütisinde üretilmektedir.
Kaliforniyum’ u değerli kılan; nükleer araştırmalarda fisyon parçacıkları kaynağı olarak kullanılmakta ayrıca nötron kaynağı olarak petrol kuyularında nem ölçüm aygıtlarında ve altın , gümüş araştırma çalışmalarında da kullanılan bir elementtir.
Kaliforniyum, normal basınç altında biri 900 santigrat derece üstünde ve diğeri 900 santigrat derece altında olmak üzere iki farklı kristal yapıda bulunur. Yüksek basınçta üçüncü bir kristal yapı da söz konusudur.
Kaliforniyum oda sıcaklığında hava ile temas ederse matlaşır. Bilinen 20 izotop içinde kaliforniyum, – 251 898 yıllık yarı ömrü ile elementin en kararlı izotopudur. Bu kısa yarı ömrü elementin yer kabuğunda bulunmadığı anlamını da taşır. Yarı ömrü 2, 64 yıl olan kaliforniyum -252 en yaygın olarak kullanılan izotoptur.
Kaliforniyum kullanımı esnasında radyolojik endişeler de dikkate alınmalıdır. Ayrıca elementin iskelet dokudaki Biyoakümülasyonu kırmızı kan hücrelerinin oluşumunu bozar.
Yazan: Damla Buket TAŞ
Kaynak**
Kaynak***
Bir yanıt bırakın