Dünya’da Yaşam Anlatıldığı Gibi Olmamış Olabilir
685 ile 800 milyon yıl önce olduğu gibi düşünülen Kambriyen Patlaması’nın öncüsü olan Avolon Patlaması, Dünya okyanuslarında çok hücreli canlıların ortaya çıktığını gösteriyordu.
Daha öncesi, Dünya’ya 2 milyar yıkı aşkın süre boyunca tek hücreli amipler, algler ve bakteriler hakimdi. Avalon Patlamasının ise deniz süngerleri ve diğer karmaşık çok hücreli canlıların ortaya çıkması ile biyolojik çeşitlilikte ani bir artışa yol açtığı tahmin ediliyordu.
Bu noktada oksijenin, okyanus faunasındaki hızlı serpilmeye yol açtığı düşünülüyordu. Baska bir söylem ile, evrimsel karmaşıklıktaki bu önemli sıçramanın “artan oksijen seviyeleri” tarafından tetiklendiği varsayılıyordu.
Fakat bu görüş, Kopenhag Üniversitesi Woods Hole Osinografi Enstitüsü, Güney Danimarka Üniversitesi ve Lund Üniversitesi iş birliği ile yapılan son araştırmalar ile elde edilen sonucla birlikte çürütülmüş gibi görünüyor. Bilim insanları, Umman’daki sıradağlardan alınan antik kaya örneklerinin kimyasal bileşimini analiz ederek, çok hücreli canlıların ortaya çıktığı düşünülen andan itibaren Dünya okyanuslarındaki oksijen konsantrasyonları “ölçmeyi” başardı. Seviyeler bugüne göre 5-10 kat daha düşüktü. Beklentilere meydan okuyan sonuç, Dünya’nın oksijen konsantrasyonlarının o süreçte artmadığını gösterdi.
‘Oksijen Miktarında Artış Olmadı’
Son 20 yıldır yaşamın kökenini çevreleyen koşullar ölçen Doç. Dr. Christian J. Bjerrum, “Ölçümlerimiz, o zamanlar Dünya okyanuslarındaki ortalama oksijen konsantrasyonlarının ne olduguna dair iyi bir resim sunuyor. Bize göre, fauna evrimleşmesine neden olacak şekilde bir oksijen miktar artışı olmadı. Hatta hafif bir düşüş oldu.”
Bu sonuç, gezegenimizdeki yaşamın gelişimine, daha yüksek oksijen konsantrasyonlarının neden olduğunu öne süren ve geniş bir şekilde kabul de gören 70 yıllık bir araştırma serüvenine son veriyor. Bilim insanları, çocukluğumuzda öğrendiğimiz gibi doğru olduguna inandığımız birçok şeyi yeniden düşünmemiz ve ders kitaplarının gözden geçirip yeniden yazmamız gerektiğini ifade ediyor.
Peki, Fazladan Oksijen Değil ise, Yaşamın Çeşitlenmesini Tetikleyen Şey Neydi?
Bilim insanları, “Belki de tam tersiydi,” diye açıklıyor. Bjerrum, “Çok hücreli canlıların patlamasının, atmosferik ve okyanuslardaki oksijenin düşük konsantrasyonlarda olduğu bir zamanda meydana gelmesi ilginç. Bu, canlıların daha düşük oksijen seviyelerinden yararlandığını ve su kimyası, kök hücrelerini doğal olarak koruduğu için barış içerisinde gelişebildiklerini gösteriyor” diyor.
Yazan: Selim ÖZTEMEL
Avalon Explosion: Life on Earth Didn’t Arise As Described in Textbooks, SciTechDaily, 29.06.2023
Bir yanıt bırakın