Epistemoloji (Bilgi Felsefesi) Nedir?
Epistemoloji ya da bilgi felsefesi, bilginin doğası, kapsamı ve kaynağı ile ilgilenen, farklı görüşleri kapsayan felsefe dallarından biridir. İlgilendiği konular arasında bilgiye ulaşma yöntemleri ve doğruluk gelir. Bu nedenle eski çağ filozofları tarafından bu felsefi sistemi öğrenmek ve öğretmek önem arz etmekteydi.
Epistemoloji’nin Doğuşu;
İlk çağlarda Thales gibi filozoflar metafizik ile ilgileniyorlardı. Evrenin salt maddesinin bulunması temel bir amaç olmuştu. Ama bu konularda herkesin vardığı farklı fikirler, bu fikirler arasındaki çelişkiler filozofların insana, dolayısıyla akıl ve bilgiye yönelmesine yol açtı. Bu da insanın bilgilerinin doğruluğunun sorgulanmasına neden oldu. Böylece bilgi felsefesi doğmuş oldu.
Epistemoloji‘nin Başlıca Temel Soruları:
- Bilgi nedir?
- Bilginin kaynağı nedir?
- Bilginin değeri nedir?
- Doğru bilgi var mıdır?
- Bilginin sınırı nedir?
- Bilginin yöntemi nedir?
- İnsan neyi bilebilir?
Bilgi felsefesinde de tıpkı diğer felsefe dallarında olduğu gibi filozofların birbirlerinden farklı yaklaşımları bulunmaktadır. Örneğin ünlü düşünür Sokrates, insanın doğduğunda her şeyi bildiğini, bu bilgileri öğrenmek için hatırlamasının yeterli olacağını öne sürmüştür. Platon ise dünyayı ”idealar dünyası” ve ”nesneler dünyası” olarak’ ikiye ayırmış, gerçek bilginin idealar dünyasında olduğunu savunmuştur.
Bazı filozoflar ise gerçek bilgiye ulaşmanın imkanlar dahilinde olduğunu ifade etmiştir. Bazıları ise ”görecelik” kavramını baz alarak doğru ya da gerçek bilginin mümkün olmadığını öne sürmüştür. Sokrates’in ”Bildiğim tek şey hiçbir şey bilmediğimdir’‘ sözüyle bilgi felsefesinin özünü ortaya çıkardığını söyleyebiliriz.
Yazan: Göksu YÜCEL
Kaynak**
Bir yanıt bırakın