Erkek Olarak Doğup Zorla Kız Gibi Yetiştirilmek: David Reimer
Geriye dönüp tarihe baktığımızda karşılaştıklarımız tüylerimizi diken diken edecek türden olabiliyor. Zaman zaman yaşanılanları şok içerisinde okuyabiliyoruz. Buna örnek olarak da bahsetmek istediğim “Bruce ve Brenda Vakası”.
1965 yılında Kanada’da sağlıklı, tek yumurta ikizi, erkek çocuklar dünyaya geldi. Bruce Reimer ve ikizi Brian henüz altı aylıkken fimoz hastalığı sebebi ile sünnet olmaları gerekiyordu. Sünneti gerçekleştiren cerrah elektrikli bir bıçak ile operasyonu gerçekleştiriyordu ve Bruce’un penisi işlem sırasında onarılamayacak ölçüde yanmış, parçalanmıştı. Olay üzerine hastane yetkilileri çocuğun ileride ciddi sorunlarla karşılaşabileceğini aileye belirttiğinde; aile, çocukları dönemin önemli tıp okulu olan Johns Hopkins Hastanesi’ne götürdüler. Bunun üzerine okulda görev yapan, dönemin ünlü cinsiyet araştırmacısı John Money vaka ile ilgilenmeye başladı.
Aileye çocuğun cinsiyet değiştirmesi ile -cinsel organına yapılacak müdahale, hormon tedavisi ve çocuğun kız gibi yetiştirilmesi- durumun düzeltilebileceği söylendi. John Money’ye göre cinsiyet kavramı sonradan çevresel etkenler sebebi ile bireylerce kabul ediliyordu. Hasar almış Bruce ve onu karşılaştırabileceği ikizi Brian onun bu düşüncesini kanıtlaması açısından harika bir fırsattı. Ardından John Money ikizleri uzun süreli gözleme, deneye, işleme tabi tuttu. Gizlilik sebebi ile tıbbi kayıtlara “John” ve “Joan” isimleri ile geçirmiş olsa da oldukça acı bir sonla sonuçlanan vakada gerçek isimler sonradan ortaya çıktı.
Birkaç ay sonra (17 ya da 22 aylıkken) Bruce’un testisleri çıkartıldı ve üreme organı olabildiğince kadın üreme organına benzetildi. Bruce ismi “Brenda” olarak değiştirildi. Ergenliğinin başlarında hormon tedavisine başlanarak göğüs gelişimi sağlandı. Aile bireyleri Brenda’nın kız gibi yetiştirilmesi için tüm koşulları yerine getirdi. Aile düzenli aralıklarla John Money’ye gidişatı aktarıyordu. John Money 10 sene boyunca çocukları gözlemledi ve Brenda’nın yeni cinsiyetini kabul etmesi için çeşitli psikolojik denemeler yaptı. Bu denemeler oldukça nahoş durumları da içerdiği aktarılıyor.
John Money gidişatın olumlu yönde olduğunu düşünüyordu. Çalışmalarında Brenda’nın erkek kardeşine göre kız gibi davrandığını ifade ediyordu. Ancak vakayı inceleyen bilim insanlarından Keith Sigmudson’un anlatılarından, ikizinin ifadelerinden, yetişkin olduğu dönem kendi anlatılarında yola çıkarak Bruce (Brenda)’ un o dönem oldukça zor zamanlardan geçtiği rahatlıkla söylenebilir. Anlatılanlara göre Bruce kız kimliğini hiçbir zaman tam olarak kabul edememişti. Erkek kardeşinin oyuncakları ile oynamak istiyor, kız kıyafetleri giymeyi reddediyor ve hareketleri ile kızdan çok erkek gibi davranışlar sergilediği görülüyordu. Ve içinde bir şeyler ‘yanlışmış’ gibi hissediyordu. Tüm bu hislere ve davranışlara rağmen John Money’nin zamanla durumun geçeceğine inancı tamdı.
Nihayetinde aile doktora gitmek istemeyen ve intihara eğimi olan Brenda’ya 14 yaşında gerçeği söyledi. Ve Brenda gerçeği öğrendikten sonra sebebini anlayamadığı ‘yanlışmış’ hissini anladığından olsa gerek rahatlamıştı. Ardından yıllar içerisinde çocukluğunda yapılan tüm işlemler tersi yönde tekrar uygulandı. ismini David olarak değiştirdi. Erkek kıyafetleri giymeye, erkekler gibi hareket etmeye başladı. Hormon tedavisi aldı. Üreme organında ve göğüslerinde cerrahi operasyonlar geçirdi. David ilerleyen yaşlarda evlendi, eşinin önceki kocasından olan çocuklarına babalık yaptı. Gerçekliğe dönüş gerçekleşse de gidişat olumlu yönde değildi.
John Money’nin deneylerinde kullandığı David’in Erkek kardeşi Brian da David kadar psikolojik hasar almıştı. 16 yaşındayken intihara eğilimin yanı sıra şizofreni tanısı konuldu. 2002 senesine gelindiğinde de yoğun antidepresan kullanımı sonucu ölmüştü. Kardeşinin de ölmesi ile birlikte David zor zamanları daha da ağırlaştı. 38 yaşında (4 Mayıs 2004) kafasına dayadığı silah ile intihar etti.
Bu vaka sonrasında John Money hakkında birçok olumsuz söylenti çıkmıştır. Çocukları zorla çeşitli pozisyonlara getirilmesi vs. üzerinden birçok eleştiri almıştır.
Bu ürkütücü yanlar da içeren psikolojik deneye alet olmuş vaka, David’in yaşamı birçok diziye, kitaba, belgesele konu olmuştur.
Not: Bazı kaynaklara göre David’in ikizi Brain sünnet olmamıştır ve hastalığı doğal olarak geçmiştir.
Yazan: Nazlıcan İLHAN
Kaynak**
Kaynak***
Kaynak****
Kaynak*****
Bir yanıt bırakın