
Fantastik Bir Dünyaya Açılan Kapı; Biyoluminesans
Bazı kara ve deniz canlıları var ki geceleri parlayan ışığıyla oluşturduğu romantik atmosferleriyle kendilerine hayran bırakıyorlar. Onların bu fantastik dünyasına yakından bakmaya ne dersiniz ?
Hadi gelin sizi Maldivler’in Vaadhoo adasına götürelim…
masmavi berrak denizinden, bembeyaz kumsallarından, dünyanın heryerinden turistlerin ilgisini
çekmesinden, vizesiz oluşundan bahsetmeyeceğim.(mutlaka görülmesi gereken yerlerden, güzel bir tatil seçeneği olabilir)
Vaadhoo adası ;
Burası Dünya’nın en ilginç, en romantik sahillerinden olabilir.Öyle bir sahil ki geceleri parıldayan ışığıyla tam bir görsel şölen, muhteşem çok yıldızlı bir geceyi ayaklarınıza serilmiş hissi duyabilirsiniz.Bu mavi parlayan organizmalar ,aslında rahatsız edildiklerinde parlarlar ve Dünya’nın bir çok yerinde görülebilirler.Hatta 2020 yılının nisan ayında İstanbul Büyükçekmece sahilinde görülmüştür.Bu ilginç olaya biyoluminesans (kimyasal ışıldama) adı verilir.
Burada görülen muhtemelen tek hücreli protistalar ve kopepod olarak bilinen deniz kabuklarından oluşmuş bir organizma sürüsü.
Peki ya bu canlılar bu olayı nasıl gerçekleştiriyorlar?
Biyoluminesans neymiş bakalım önce; adını Yunanca “bios”(yaşam)ve latince “lumen” (ışık) kelimelerinin birleşiminden almıştır.
Kimyasal proteinlerin( lusiferin, lusiferaz )oksijenle tepkimeye girerek ışığı oluşturması olayı, ışığın rengi ortamdaki kimyasallara bağlı olarak değişir. (mavi, yeşil, turuncu)
Lusiferin (pigment, ışık)oksijenle tepkimeye giren, lusiferaz ise bu tepkimeyi hızlandırandır.
adlarını ise; eski çağlardaki insanların ilahi ve şeytani bir kaynağı olduğuna inandıkları için hiristiyan inanışına göre şeytanı tasvir etmek için kullandıkları lusifer (ışık getiren, lux, lucis, ferre şeytan) adını vermişlerdir.aynı zamanda incilde adı geçen kovulan yön yıldızı ya da sabah yıldızı olarakta bahsedilen meleğinde adıdır.
440_480 mn dalga boylarında görülür.%100 enerjinin tamamını kullandığı için soğuk ışık da denilir.Bu soğuk ışık, 1667 yılında Robert Boyle tarafından belgelendi.Fakat oksijen daha keşfedilmeği için tam anlaşılamadı.
Hangi canlılar biyoluminesans olayını gerçekleştirir;
Bazı balıklar(deniz canlıların%90 bu özelliğe sahip),karidesler, ahtapotlar, deniz anası, deniz yıldızı, algler, köpek balığı,ateş böceği, bakteriler, mantarlar hatta şaşırtıcı gelse de Plos one dergisinde yayınlanan bir makaleye göre ;insanların vücutlarından yayılan ışıklar tespit edilmiştir.
Araştırmacılar bu ışığın insan gözünün algılayabileceği ışık şiddetinden 1000 kat az olduğu için, çıplak gözle ayırt edilemeyeceğini belirtmektedir.Buna meditasyon ve yoga uzmanları aura derler.
Bunu neden yapıyorlar;
iletişim kurmak, çiftleşme döneminde karşı cins etkilemek, avcıyı şaşırtmak, avının dikkatini çekmek, savunma kamuflaj
Halk arasında deniz ışıltısı, mavi gözyaşı ya da yakamoz olarakta bilinen olay işte tamda bundan ibarettir……
Yazan: Damla Buket TAŞ
Kaynak**
Kaynak***
Bir yanıt bırakın