Gezegenler Arası Toz Bulutu

Gezegenler Arası Toz Bulutu

Gezegenler arası toz bulutu yani dış uzaya uzanan küçük parçacıklar, Güneş Sistemi’ndeki gezegenler arasındaki boşluğa ve diğer gezegen sistemlerine yayılmış olan kozmik tozdur. Doğasını, kökenini ve daha büyük cisimlerle olan ilişkisini anlamak için uzun yıllar araştırılmıştır.

Güneş Sistemi’nde, gezegenler arası toz parçacıkları sadece güneş ışığını dağıtmazlar (tutulum düzlemiyle sınırlı olan “burçlar ışığı” olarak adlandırılır), aynı zamanda gece gökyüzündeki ışığın en belirgin özelliği olan 5-50 mikrometre dalga boyu alanlı termal emisyonu üretirler (Levasseur-Regourd, AC 1996). Dünya’nın yörüngesindeki kızıl ötesi yayılımı karakterize eden taneler, tipik 10-100 mikrometre boyutlarına sahiptir (Backman, D. 1997). Gezegenler arası toz dağılımının toplam kütlesi, yarıçapının 15 km olduğu (2,5 g/cm³’lük bir yoğunlukta) bir asteroit kütlesiyle ilgilidir.

Bu toz parçacıklarının ömürleri, Güneş Sisteminin ömürlerine kıyasla çok kısadır. Bir yıldızın etrafında yaklaşık 10.000.000 yıldan daha eski taneler bulunursa, tahılların yakın zamanda salınan daha büyük nesnelerden alınmış olması gerekir, yani proto-gezegensel diskten artık taneler olamazlar. Bu nedenle, tahıllar “sonraki nesil” toz olacaktır. Güneş Sistemindeki zodyak tozu %99,9 sonraki nesil toz ve %0,1’izinsiz yıldızlararası orta tozdur.

Radyasyon basıncından en çok etkilenen parçacıklar “beta meteoroidler” olarak bilinir. Genellikle 1,4×10 gr’dan daha küçüktürler ve Güneş’ten yıldızlararası uzaya doğru itilirler.

Gezegenler arası toz bulutu karmaşık bir yapıya sahiptir. Arka plan yoğunluğunun yanı sıra, bu şunları içerir:

En az 8 toz izi- kaynaklarının kısa dönem kuyruklu yıldızlar olduğu düşünülmektedir.

Kaynakları olan bir dizi toz bandı ana asteroit kuşağında asteroit aileleri olduğu düşünülmektedir. En güçlü üç grup Themis ailesinden, Koronis ailesinden ve Eos ailesinden kaynaklanmaktadır. Diğer kaynak aileleri arasında Maria, Eunomia ve muhtemelen Vesta veya Hygiea aileleri (Reach ve diğerleri 1996) bulunur.

En az 2 rezonant toz halkası bilinmektedir (örneğin, Güneş Sistemindeki her gezegenin bir “uyanıklık” ile rezonant bir halkaya sahip olduğu düşünülse de Dünya-yankılanan toz halkası)

951’de Fred Whipple, çapı 100 mikrometreden daha küçük mikrometeoritlerin olabileceğini tahmin etti. Erimeden Dünya’nın üst atmosferiyle çarpışma anında yavaşlatılabilir. Bu parçacıkların modern laboratuvar çalışması çağı, 1970’lerde DE Brownlee ve işbirlikçilerinin balonlar ve ardından U-2uçak kullanarak stratosferik toplama uçuşları ile başladı.

Parçacıkların bir kısmı bulunmasına rağmen Günümüz göktaşı koleksiyonlarındaki malzemeye benziyordu, nano-gözenekli doğası ve diğer parçacıkların dengelenmemiş kozmik ortalama bileşimi, bunların uçucu olmayan yapı blokları ve kuyrukluyıldız buzunun ince taneli agregaları olarak başladığını gösterdi. Bu parçacıkların gezegenler arası doğası daha sonra soy gaz ve güneş patlaması izleme gözlemleriyle doğrulandı.

Bu bağlamda, Teksas’taki Johnson Uzay Merkezi ‘de bu parçacıkların atmosferik toplanması ve kürasyonu için bir program geliştirildi. Bu stratosferik mikrometeorit koleksiyonu, göktaşlarından elde edilen ön kutup tanecikleri ile birlikte, bugün laboratuvarlarda çalışmak için mevcut olan dünya dışı materyalin eşsiz kaynaklarıdır (kendi başlarına küçük astronomik nesnelerdir).

Toz dedektörleri taşıyan uzay araçları arasında Pioneer 10, Pioneer 11, Ulysses (Jüpiter’e kadar olan heliosentrik yörünge), Galileo (Jupiter Orbiter), Cassini (Satürn yörünge aracı) ve New Horizons bulunur.

Peki Ya Toz Bulutundan Yeni Bir Gezegen Olur Mu?

Astronomlar, dünyaya güneşten sonra en yakın yıldızlardan TW Hydrae’nin toz bulutundan doğan yeni ve dev bir gezegen keşfetti.

TW Hydrae, yaklaşık 10 milyon yaşında bir yıldız olarak, dünyaya en yakın genç yıldızlardan biri.

Yıldızın yakınlığı ve dönme ekseninin Dünya’ya doğru olması sayesinde, astronomlar bu sistemden oldukça kaliteli görüntü elde edebiliyor.

Genç yıldız, toz bulutundan oluşan bir diskle çevrelenmiş durumda.

Bu toz bulutu içindeki daha büyük kütleler, yerçekimi ve sürtünme nedeniyle, yıldızın uzağına doğru itiliyor.

Bu demek oluyor ki toz bulutundan yeni bir gezegen olur.

TW Hydrae, 10 milyon yaşında olduğu düşünülen genç bir yıldız

Yazan: Next Gen Space Ekibi

Instagram: nextgenspace

Twitter: nextgenspc

YouTube: Next Gen Space

Kaynak*

Kaynak**

Kaynak***

YouTube Kanalımız

Çılgın Fizikçiler (SEO Manager) hakkında 663 makale
Çılgın Fizikçiler ve Bilim İnsanları ekibi ve dışarıdan destek veren gönüllülerin yazıları.

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*