Güneş Sistemimizde İkinci Bir Düzlem!
Güneş Sistemimizde tüm gezegenler, gezegenlerin uyduları ve diğer gök cisimleri ortak bir düzlem içinde hareket eder. Güneş’in ekvator seviyesinde yıldızın etrafında dolanırlar. Bunun nedeni oluşan gök cisimlerinin ilkel bulutsuda (gaz ve toz hali) oluşumuna kadar dayanır. Fakat Güneş Sistemimizin dış kenarlarında sapmalar var. küçük gezegenlerin ve Oort bulutsusundaki uzun periyotlu kuyruklu yıldızlar (kirli kartopu) bu düzlemin dışına taşıyorlar. Bu karmaşıklığın nedenleri arasında yıldızların yakın geçişleri veya Güneş’in eskiden var olan ikizi gibi konular var.
Bu sapmalara rağmen kuyruklu yıldıların yörüngesinde yer alan en uzak noktalar yine eliptik olması gerekiyordu fakat durum hiçte öyle değil. Konuyla ilgili açıklama yapan Japon Ulusal Astronomi Gözlemevi çalışanı Arika Higuchi, diğer bozucu etiki detaylı incelerek nedenini Samanyolunun yerçekimi etkisi olduğunu söyledi. Bu etki konumumuza bir kuvvet uyguluyor ve Güneş Sistemimizi etkiliyor. Bu galaktik gel git kuvveti, Oort bulutundaki gök cisimlerinin gelişimini etkiliyor.
Oort bulutundaki gök cisimlerinin bu gel git kuvvetinden ne kadar ve nasıl etikilendiğini öğrenmek için araştırmacılar, gelişmiş bilgisayar simülasyonu ile bu durumu incelediler. Çıkan sonuçları Jet Propulsion Laboratuvar’ında (JPL) bulunan veri bankasında uzun periyotlu kuyruklu yıldızlar verileri ile karşılaştırıdılar. Tahmin edildi gibi bu gel git kuvveti uzun vadede kuyruklu yıldızların hareketini etkiliyor ve yörüngelerini değiştiriyor. Fakat bu durum şimdiye kadar tahmin edilenden çok daha az kaotik ve rastlantısal olarak gerçekleşiyor.
Bilgisayar simülasyonu, uzun süreli periyotlarda kuyruklu yıldızların en uzaktaki noktalarının iki düzlem üzerinde yoğunlaştığını gösteriyor. Güneş Sisteminin eliptiğinde ve ona eğik ikinci bir düzlemde. Bu ikinci eliptiğe araştırmayı yapan bilim insanları “boş eliptik” ismini verdiler. Çünkü galaktik gel git kuvvetinin devam etkisi ancak bazı kuyruklu yıldızlar bu eliptiğe yönlendirilmiş. Bu “boş eiptik” düzlem Güneş Sistemi yörüngesine 60 derece eğimli şekilde.
Bu sonuç JPL’de yer alan 600 gök cisminin karşılaştırılması ile ortaya konmuş ve ispatlanmış durumda. Bu durumda ilgin olan durumsa: İki simetrik yörünge düzlemi üzerinde yer alan kuyruklu yıldız dağılımı hakkında bilgi vermesidir. Oort bulutundaki uzun periyotlu kuyruklu yıldızların eliptik ve “boş yörünge” yoğunluğu gezegensel nedenlerin bir zamanlar bir zamanlar Güneş Sistemi’nin ana düzleminde olduklarının bir kanıtı olduğunu gösteriyor.
Yazan: Selim ÖZTEMEL
Kaynak**
Bir yanıt bırakın