Hepatit B'yi Aşı Bitirecek

Hepatit B’yi Aşı Bitirecek

Dünya Hepatit Günü nedeni ile Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), viral hepatit için test ve tedavinin yaygınlaştırılması çağrısında bulunarak, mevcut enfeksiyon eğilimlerinin devam etmesi halinde hastalığın 2040 yılına kadar sıtma, tüberküloz ve HIV’in toplamından daha fazla insani öldürebileceği uyarısında bulunmuştur.

Hepatit karaciğer hasarına ve kansere neden olmakta ve her yıl bir milyondan fazla insanın ölümüne yol açmaktadır. Hepatit enfeksiyonlar içinde hastalık ve ölümlerin çoğunun nedeni hepatit B ve C dir. Bu makalede hepatit B ülkemizde daha sık görüldüğü ve aşısının olması nedeniyle önlenebilir bir hastalık olduğu için hepatit B’den bahsedilecektir.

2023 yılı itibariyle hepatit B’nin hem tanı testleri, hem tedavi edici ilaçlan ve koruyucu aşısı olmakla birlikte genel olarak dünya verilerine bakıldığı zaman kronik hepatit B ile yaşayanların sadece %10‘una tanı konulmakta ve enfekte olanların sadece %2‘si tedavi edici ilaçlar almaktadır.

Hepatit B için test ve tedavi hizmetleri DSÖ bölgeleri genelinde düşük olmakla birlikte; teşhis ve tedavi edilmemiş hepatit B enfekte nüfusun tahmini küresel yükünün neredeyse %90’ı, 3 DSÖ bölgesinde yaşamaktadır: Bunlar Batı Pasifik, Afrika ve Güneydoğu Asya bölgeleridir. Avrupa ve Amerika da tanı almamış ve tedavi edilmemiş hepatit B vakalarının oranıysa yukarıda bahsedilen 3 dezavantajlı bölge ile kıyaslanamayacak oranda düşüktür. Ülkemizin içinde yer aldığı Doğu Akdeniz bölgesinde ise, hepatit B tanısı ve tedaviye erişim üç dezavantajlı bölgeye göre daha iyimser oranlarda görülmektedir.

DSÖ’nün 28 Temmuz 2023 Dünya Hepatit Günü teması, “Bir hayat, Bir karaciğer” olup uzun ve sağlıklı bir yaşam için karaciğeri hepatite karşı korumanın önemini vurgulamakta ve iyi bir karaciğer sağlığının, kalp, beyin ve böbrekler de dahil olmak üzere, çalışmak için karaciğere bağlı olan diğer hayati organlara da fayda sağladığını belirtmektedir.

DSÖ, 2030 yılına kadar Hepatit B’den kaynaklanan yeni enfeksiyonları ve ölümleri azaltmak için hepatit B ile yaşayan tüm hamile kadınların tedaviye erişimini saglamak, doğumda bebeklerine hepatit B aşısı yapmak, hepatit B ile yaşayan kisilerin %90‘ını teşhis etmek ve hepatit teşhisi konulan tüm kisilerin en az %80‘ine tedavi sağlamayı hedef koşmuştur.

Geri kalmış ve gelişmekte olan ülkelerde hepatit B’nin en sık nedeni hepatitli anneden çocuğa hepatit B bulaşmasıdır (Vertikal geçiş). Anneden çocuğa hepatit B geçişini ortadan kaldırmanın tek yolu tüm hamile kadınların hamilelikleri sırasında hepatit B için test edilmeleri, pozitif çıkmaları halinde tedavi görmeleri ve yeni doğan bebeklerine de aşı yapılması gerekmektedir.

Aşılama yoluyla çocuklarda hepatit B enfeksiyonlarının azaltılması, genel olarak viral hepatit enfeksiyonlarının sınırlandırılması için kilit bir müdahaledir. Göçlerle demografik yapısı değişen ve kocaman bir ülke haline gelen dünyada, Hepatit B oranlarinin çok yüksek, aşıya erişimin çok az yada hiç olmadıgı Batı ve Orta Afrika’daki pek çok ülkenin yenidoğan aşılama programlarının hızlandırılması DSÖ başta olmak üzere tüm sağlık örgütlerinin ana hedefi olmalıdır.

Ülkemizde pandemi döneminde oluşan aşı karşıtlığı Sağlık Bakanlığı tarafından her türlü bilgilendirme araçları (televizyon, afis, broşür gibi) kullanılarak hızla bertaraf edilip, hepatit B aşısı dahil tüm yenidoğan ve çocukluk aşıları zaman kaybetmeden hızla uygulanmalıdır.

Yazan: Selim ÖZTEMEL

Kaynaklar

YouTube Kanalımız