İdrar Damlalarını Mancınık Gibi Uzağa Fırlatan Böcek
Yapılan bu buluş daha düşük enerji kullanarak kendi kendilerini temizleyen daha iyi aygıtlara ve yumuşak robot motorlarına esin kaynağı oluşturabilecek.
Yeni bir araştırma, idrarını inanılmaz hızla uzağa fırlatan bir böceğin, süper itiş gücüne sahip doğadaki ilk bilinen canlı türü olduğunu ortaya çıkarttı. Bu buluş kendi kendilerini temizleyen daha iyi aygıtlara ve yumuşak robot motorlarına esin kaynağı oluşturabilecek.
Araştırmayı yürüten Georgia Teknoloji Enstitüsü biyofizik uzmanlarından Saad Bhamla ve çalışma arkadaşları, şeffaf kanatlı keskin nişancılar (Homalodisca vitripennis) olarak bilinen ve ağustos böceklerinin akrabaları olan böcekleri incelediler. Yaklaşık 1,2 santimetre uzunluğundaki bu böcekler bitkinin, su ve besin çözeltilerini köklerden yapraklara aktaran odunboru / ksilem bölümünün özüyle beslenirler.
İdrar Miktarı Beden Ağırlıklarının 300 Katı
Bu keskin nişancı böceklerin beslenme düzeninin %95‘ini su oluştururken, besin oranları son derece düşük. Bu yüzden söz konusu böcekler yeterince beslenmek için sürekli olarak ksilem özü içerler ve günde beden ağırlıklarının yaklaşık 300 katına eşit idrar yaparlar. (Buna karşılık, insanlarda günlük idrar miktarı ağırlıklarının yaklaşık kırkta birine eşittir.)
Bilim insanları, böceklerin dışkılama fiziği konusunda bilmedikleri bir yığın şey olduğuna dikkat çekiyor. Minik bedenlerinde sürekli idrara çıkmalarını açıklayacak akilli sistemlerin var olup olmadığını araştırıyorlar. Bilim insanları keskin nisancıların kuyruk sokumunda bulunan “anal stilus” bölgesinin yapısını incelemek için yüksek hızlı videolardan ve mikroskoplardan yararlandılar. Bhamla ve çalışma arkadaşları, fırlatılan damlalarda hızın saniyede 0.32 metreye ulaştığını gördü.
Doğal Süper İtme Gücü
Bu durum süper itme gücü olarak bilinen ve bugüne dek yalnızca yapay ortamlarda görülen etkinin doğada da var olduğunu gözler önüne seriyor. Keskin nişancıların idrar damlacıklarını neden hızla dışarıya fırlattıklarını anlamak amacıyla bilim insanları mikro-CT taramalarından yararlanarak böceklerin anatomik yapılarını incelediler ve böceklerin iç kesimleriyle ilgili ölçümler yaptılar. Böylelikle idrar yapmak için gerek duydukları basınç ve enerji miktarlarını hesapladılar. Sonuçta, süper itme gücünün gerektirdiği enerji miktarının jetlerden 4 ila 8 kat daha düşük olduğunu gördüler.
Elde edilen bu bulgular mühendislerin daha düşük enerjiyle kendi kendilerini temizleyebilen aygıtlar geliştirmelerine yardımcı olabilir. Ayrıca, yumuşak ve esnek robotların devinimlerini sağlayan motorların daha verimli kılınmalarına da olanak tanıyabilir. Kısacası, arka bahçemizde her an şaşırtıcı şeylerle göz göze gelmemiz içten değil, yeter ki bakmasını bilelim.
Yazan: Selim ÖZTEMEL
Insect that flings pee with a butt catapult is 1st known example of ‘superpropulsion’ in nature, Live Science,28.02.2023
Bir yanıt bırakın