İnsan Kaynaklı İklim Değişikliği, Pasifik Kuzeybatı Sıcaklıklarının Yükselmesine Neden Oldu

İnsan Kaynaklı İklim Değişikliği, Pasifik Kuzeybatı Sıcaklıklarının Yükselmesine Neden Oldu

Sıcaklıklar önceki rekorların üzerinde 5 santigrat derece daha eklendi. Uluslararası bilim adamları ekibi 7 Temmuz’da yaptığı açıklamada, haziran sonunda Kuzeybatı Pasifik’i kavuran ölümcül ısı dalgasının insan kaynaklı iklim değişikliği olmadan “neredeyse imkânsız” olacağını açıkladı.

Haziran ayında Pasifik Kuzeybatı Amerika Birleşik Devletleri'ni vuran sıcak hava dalgasının haritası
İklim değişikliği, Haziran ayı sonlarında kuzeybatı Amerika Birleşik Devletleri ve batı Kanada’yı vuran ölümcül ısı dalgasını en az 150 kat daha olası hale getirdi. NASA

Aslında, sıcaklıklar o kadar aşırıydı ki Portland Ore, 29 Haziran’da şaşırtıcı bir şekilde 47° Santigrat’a (116° Fahrenheit) ulaşırken, Seattle 42° C’ye (108° F) yükseldi. İlk analizler bunların bile imkânsız olduğunu gösterdi. İklim değişikliği ile Geert Jan van Oldenborgh’un de Bilt Hollanda Kraliyet Meteoroloji Enstitüsü ile bir iklim bilimcisi, takımın bulgularını duyurmak için bir basın toplantısında açıkladı. “Bu olağanüstü bir olaydı. Hangi İngilizce kelimenin onu kapsadığını bilmiyorum.”

Ekip, sera gazı emisyonlarına bağlı iklim değişikliğinin bölgedeki ısı dalgasının oluşma olasılığını en az 150 kat artırdığını buldu. Emisyonlar ve küresel sıcaklıklar artmaya devam ettikçe, bölgede bu tür aşırı sıcaklık olayları yüzyılın sonuna kadar her beş ila 10 yılda bir meydana gelebilir. 

Van Oldenborgh, sadece çok sayıda sıcaklık rekorunun kırılmadığını söyledi. Gözlemlenen sıcaklıkların tarihi rekorların çok dışında olması ve birçok yerde bu rekorları 5 C° kadar kırması ve bölge için olağan en yüksek sıcaklıklardan tam bir ay önce olması. Gözlemler ayrıca, küresel ısınmayı hesaba katarak bile, ısı dalgaları için çoğu iklim simülasyonunun öngördüğü üst sıcaklık sınırlarından birkaç derece daha yüksekti.

Dayanılmaz Derecede Sıcak

29 Haziran’da, Kuzeybatı Pasifik ısı dalgası zirveye ulaştı ve Portland, Seattle ve Vancouver’da yeni sıcaklık rekorları kırdı ve Kanada için Lytton, British Columbia’da ülke çapında yeni bir sıcaklık rekoru kırdı. Bu harita, yerden yaklaşık 2 metre yükseklikteki hava sıcaklığının, aynı gün için 2014-2020 ortalama sıcaklığıyla nasıl karşılaştırıldığını gösterir. Bazı noktalarda, 20 santigrat derece daha yüksekti.

2014-2020 ortalaması ile karşılaştırıldığında 29 Haziran 2021 sıcaklığı. NASA

Sıcak hava dalgasının başlamasından yaklaşık bir hafta sonra gelen yeni çalışma, Dünya Hava Durumu Atıf ağına bağlı bilim insanlarının en son gerçek zamanlı iklim ilişkilendirme çalışmasıdır. Van Oldenborgh ve Oxford Üniversitesi iklim bilimcisi Friederike Otto, 2020 Sibirya ısı dalgası gibi aşırı olayların hızlı analizlerini yapmak için 2014 yılında grubu kurdu.

Mevcut çalışmada 27 araştırmacı, kuzeybatı Amerika Birleşik Devletleri ve güneybatı Kanada’daki yerler için 27 Haziran ile 29 Haziran arasında gözlemlenen sıcaklıkların son 50 yılda yıllık maksimum sıcaklıklarla nasıl karşılaştırıldığına odaklandı. Ekip daha sonra, sera gazı ısınmasının etkisi olan ve olmayan bölgedeki böyle bir ısı dalgasının yoğunluğunu analiz etmek için 21 farklı iklim simülasyonu kullandı.

Dünya, sanayi öncesi zamanlara göre şimdiden yaklaşık 1,2 derece ısındı. Araştırmacılar, bu ısınmanın, ısı dalgasının yoğunluğunu yaklaşık 2 derece artırdığını belirledi. Küresel ısınma 2 dereceye yükseldiğinde, gelecekteki ısı dalgaları daha da yoğun hale gelebilir. Araştırmacılar, bu ısı dalgalarının 1,3 derece daha sıcak olabileceğini buldu.

Bu gerçek bir tehlike oluşturuyor. Araştırmacılar, Haziran ayının sonundaki sıcak hava dalgasının acı verici bir bedel ödediğini, birkaç yüz kişinin ölümüne yol açtı. 29 Haziran’da, Britanya Kolombiya’sındaki küçük bir köy olan Lytton, 49,6°C (121,3°F) ile tüm zamanların Kanada sıcaklık rekorunu kırdı. Yerel yetkililere göre, sıcaklık bir gün sonra Britanya Kolombiya’sının Fraser Kanyonu bölgesini kasıp kavuran ve köyün yüzde 90’ını yakan orman yangınlarını şiddetlendirmiş olabilir. Bu arada, ABD Batı ve güneybatı Kanada şimdiden başka bir yükselen sıcaklıklar için hazırlanıyor.

Bu sıcak hava dalgasının ürkütücü yoğunluğunun olası bir nedeni, iklim değişikliği sıcaklıkları artırırken, yaşananların bölge için hala çok nadir, şanssız bir olay olmasıdır. Araştırmacılar, gözlemlenen sıcaklıkların çizelgelerden çok uzak olduğu göz önüne alındığında, ne kadar nadir olduğunu söylemek kolay değil. Mevcut iklim koşulları altında simülasyonlar, böyle bir sıcak hava dalgasının her 1000 yılda bir meydana gelebileceğini öne sürüyor ancak bu olaylar gelecekte iklim değiştikçe çok daha yaygın hale gelecek.

Britanya Kolumbiyası'ndaki bir orman yangınının havadan görüntüsü
Haziran 2021’in sonunda, Kanada’nın Britanya Kolumbiyası’nda 40’tan fazla orman yangını çıktı ve aşırı kuraklık ve yoğun ısı nedeniyle şiddetlendi. Bir gün önce ülke için yeni bir sıcaklık rekoru kıran Lytton kasabasının yüzde 90’ı yandı. Yangın ayrıca, pirokumulonimbus bulutu adı verilen büyük bir fırtına üreten duman bulutu üretti. NASA

Başka bir olasılık daha korkunç: İklim simülasyonları, aşırı sıcak dalgaları sırasında gerçekte ne olduğunu tam olarak yakalayamayabilir. Otto, ısı dalgası sıcaklıklarının artan küresel sıcaklıklarla birlikte doğrusal olarak artacağını varsayarak, ısı dalgalarını simüle etme konusunda “İklim bilimi biraz kayıtsız” dedi. Ancak şimdi, Dünya’nın iklim sistemi, daha kuru topraklar veya jet akımı dolaşımındaki değişiklikler gibi diğer iklim faktörlerinin ısıyı tahmin etmesi daha zor, daha az doğrusal yollarla artırdığı yeni bir duruma girmiş olabilir.

Yeni çalışma, bu olasılıklardan hangisinin doğru olduğunu belirlemeye çalışmadı, ancak ekip bu soruyu önümüzdeki birkaç ay içinde ele almayı planlıyor. Bununla birlikte, birçok bilim insanı, mevcut iklim modellerinin gerçekte neler olup bittiğini yakalama konusundaki yetersizliğine zaten dikkat çekti. 

İlişkilendirme çalışmasında yer almayan Penn State iklim bilimcisi Michael Mann, “İklim değişikliğinin yokluğunda [Pasifik Kuzeybatı] ısı dalgasının gözlemlenen yoğunlukta meydana gelmesinin neredeyse imkânsız olduğu konusunda hemfikirim” dedi. e-posta yoluyla yorum yapıldı. “Ancak kullanılan modeller, bu olayda önemli bir rol oynadığını bildiğimiz jet akımı olgusunu yansıtmıyor.”

Mann, 29 Haziran’da New York Times’da, Arktik bölgesinin orantısız ısınmasının atmosferdeki yüksek sıcaklık gradyanlarını değiştirdiğini ve bunun da daha dalgalı bir jet akışına yol açabileceğini yazdı. Haziran ayı sonlarında Pasifik Kuzeybatı.

Van Oldenborgh, bu son sıcak dalgasının sadece büyük bir felaket olmadığını, aynı zamanda büyük bilimsel sorular da ortaya çıkardığını söyledi. Böyle bir olay “geçen yıl imkânsız olarak değerlendirilirdi. Hepimiz, ısı dalgalarının nasıl davrandığına dair kesinliğimizi azalttık” diye ekledi. “Biz iklimin ısı dalgalarını nasıl etkilediğinden iki hafta öncesine göre çok daha az eminiz.”

Çeviren: İlknur YEŞİLYURT

Kaynak*

YouTube Kanalımız

İlknur Yeşilyurt hakkında 158 makale
Biyoteknolog ve Moleküler biyolog. Astronomi, yeşil enerji, genetik, nanoteknoloji, biyosensörler ve biyoçözünürlük/biyouyumluluk konularına meraklı. Bilim ve kitap tutkunu.

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*