İyi ve Sağlıklı Yaşlanmanın Formülü
Yaşlanmaya olumlu bakanlar, ileri yaşlarda kendilerini daha iyi hissettikleri gibi daha sağlıklı yaşlanıyorlar.
Yaşlılığa hazırlıklı olmak, ilerideki yaşlarda bir insanin kendini ne kadar iyi hissedeceği üzerinde etkili oluyor. Bu planlama maddi yatırımdan, spor ve beslenmeye kadar uzanıyor. Bilim insanları “Fakat yaşlılık hakkında olumlu düşünmek de yaşlanma süreci üzerinde iyi bir etki yapıyor” diyor.
Bu konuda birçok çalışma var, bunlardan biri de Amerikalı psikolog Becca Levy tarafından gerçekleştirildi. Katılımcıları uzun yıllar izleyen bilim insanı, yaşlılıkla ilgili en negatif düsüncelere sahip kişilerin, yaşlılık hakkında olumlu düşünenlere kıyasla yaşam beklentilerinin 12 yıl kadar daha kısa olduğunu gördü. Çalışmaya katılan kişilerin çoğuna bu sayi farklı olsa da araştırma yine de beklenti etkisinin ne kadar önemli olabileceğini gösteriyor. Burada sorun; yaşlanmayla ilgili olumsuz düşüncelerin genç yaşlarda gelişiyor olması: Yaşlılık kırılganlık, yalnızlık, huysuzluk ve zihinsel gerilemeyle ilişkilendiriliyor. Ve insan yaşlandıkça bu düşünce “etkisini göstermeye” başlıyor. Örnegin insan bedensel olarak eskisi kadar fit hissetmediği zaman bunu yaşa bağlıyor ve artık eskisi kadar hareket etmiyor. Bu da ‘ben nasıl olsa yaşlandım hiçbir şey ise yaramıyor, bu yüzden spor yapmam gereksiz‘ düsüncesini doğuruyor. Ve bu da daha önce yaşlılıkla ilgili düşüncelerle git gide örtüşmeye başlıyor.
Oysa bilimsel çalışmalar bu konuda çok net: Yaşlılıkta fiziksel olarak etkin olmak çok şey kazandırıyor, hatta spor yapmaya yaşlılıkta başlansa bile. Uzmanlara göre, yaşlılık hakkındaki negatif beklentileri bir tarafa bırakarak olumsuz etkilerden kurtulabilirsiniz Mesela yaşlılıkta da sosyal olma, bedensel ve zihinsel olarak fit olma fikri gibi. Nitekim hayatin her evresini yaşanır kılan şeyler, ileriki yaslarda da etkili oluyor.
Fakat bunlardan vaz geçtiğimiz zaman yaşlılıkla ilgili olumsuz düşünceler kendini göstermeye başlıyor. Bu yüzden toplum olarak yaşlılık hakkındaki olumsuz düsünceleri ortadan kaldırmak için çalışmalıyız.
Yazan: Selim ÖZTEMEL
Wie man “besser” altert, Science Orf, 28.12.2022.
Positive attitude about aging could boost health, Harvard T.H.Chan, 24.08. 2022.
Bir yanıt bırakın