Kitlesel Yok Oluşlar Periyodik Olarak mı Yaşanıyor?
İster 65 milyon önceki dinozorların sonunu getirmiş olan yok oluş olsun, ister 250 milyon yıl önceki büyük yok oluş olsun ya da 33,9 milyon yıl önceki memelilerin kitlesel ölümlerine neden olan yok oluş olsun dünyadaki yaşamı küçültüp değiştirmiştir. Bazı kitlesel yok oluşların nedeni tartışmalı olsada genellikle asteroit çarpması ya da uzun süren volkanik patlamalar sorumludur.
Peki Bu Kitlesel Yok Oluşlar Periyodik mi Gerçekleşiyor?
Bilim insanları uzun süredir deniz canlılarının toplu ölümlerinin 26 ila 27 milyon yıl arasında tekrarlanan bir döngü olduğu biliniyordu. Fakat bu yine de tartışmalı bir şekilde kalmıştı. New York Üniversitesi’nden Michael Rampino ve çalışma arkadaşları bu olayın kara omurgalıları içinde geçerli olup olmadığını araştırdılar. Ekip son 300 milyon yıllık kitlesel yok oluşlardaki fosilleri incelediler. Araştırma sonucuna göre 27,5 milyon yılda bir kitlesel ölümler meydana geliyor. Artık sadece deniz canlılarının değil kara omurgalılarının da periyodik olarak toplu yok oldukları anlaşılıyor. Üstelik iki döngü de birbiriyle örtüşmekte.
Tetrapodların 9 toplu ölümden 8’inde aynı zamanda deniz canlıların da toplu öldüğü görüldü. Bu da kitlesel ölümlerin periyodik olarak gerçekleştiğini doğruluyor.
Bu Periyodik Toplu Ölümlerin Nedeni ne?
Yapılan ilk hipoteze göre bunun sebebi Güneş Sistemi’nin Samanyolu’ndaki hareketi. Güneş Sistemi’miz 26 ila 30 milyon yılda bir galaksinin daha yoğun kısmından geçiyor. Bundan dolayı artan yer çekimi türbülansını etkileyerek, asteroit olaylarını tetikliyor. Rampino bu durumla ilgili “Son 250 milyon yıllık kitlesel yok oluşların en az 3 tanesi aynı periyodik zamana denk elmiş” diyor.
Araştırmacılar deniz ve kara canlılarını etkileyen 8 kitlesel yok oluşun hepsinde uzun süreli büyük volkan patlamaları gerçekleşti. Bu da bu büyük ve uzun süreli volkanik patlamalarında 27 milyon yıllık bir periyotta gerçekleştiği anlaşılıyor. Fakat bunların hepsinin birbiriyle ilişkisi henüz açıklanabilmiş değil.
Yazan: Selim ÖZTEMEL
İlginizi çekebilecek bir tazı daha: Büyük Yok Oluş’tan Sonra Yaşam Nasıl Devam Etti?
İlginizi çekebilecek bir tazı daha: Altıncı Kitlesel Yok Oluş
Bir yanıt bırakın