Köpekler Kanser Teşhisi İçin AI İle Birlikte Çalışıyor
Araştırma kanser teşhisinde koku fenomenlerini algılamada başarısı kanıtlanan köpekler ve yapay zekanın iş birliğini kapsıyor. Araştırmada kullanılan köpeklerin isimleri Mars, Moon, Pluto’dur ve kanser koklama yeteneklerinin olağanüstü olduğunu söyleyebilirsiniz.
Köpekleri yapay zekayla eşleştiren deneysel bir tarama yöntemi, hastaların nefeslerinde taşınan kanser kokusunu tespit edebildi. Köpek-AI ikilisi hem oldukça doğru hem de oldukça hassastı ve vakaların %94’ünde dört kanser türünü başarıyla tespit etti, bilim insanları bu araştırma çıktısını 15 Kasım 2024’de Scientific Reports’ta yayımladı.
Dahası tarama yöntemi, yöntemi geliştiren İsrail merkezli şirket Spotit Early’nin baş teknoloji sorumlusu Assaf Rabinowicz’e göre erken evre kanserleri tespit etmede olduğu kadar geç evre kanserleri tespit etmede de aynı derecede iyi çalıştı. Bu çok önemli çünkü erken teşhis, kanser sağ kalım oranlarını önemli ölçüde artırmaya katkıda bulunabilir.
Rabinowicz, yeni tarama yönteminin köpeklerin “inanılmaz koku alma yeteneklerini” harekete geçirdiğini söylüyor. Köpekler ve diğer hayvanlar hastalık dedektifleri gibi davranabilir, kanserin koku imzası olarak hizmet eden hafif kokuları koklayabilir .
Bu çalışma için Rabinowicz’in ekibi Labrador retriever’larını nefes örneklerini koklamaları ve göğüs, akciğer, kolorektal veya prostat kanseri kokladıklarında oturmaları için eğitti. Köpeklerin evet mi yoksa hayır mı gösterdiğini anlamak basit geliyor ancak vücut dillerini tutarlı bir şekilde okumak insanlar için zor olabilir. İşte AI’nın devreye girdiği yer tam olarak burası. Araştırmacılar, köpeklerin ipuçlarını yorumlamak için makine öğrenimi ve bilgisayar görüşüne dayanan bir AI modeli eğittiler.
Ekip, İsrail’deki tıbbi merkezlerle ortaklık kurarak sistemlerini yaklaşık 1.400 katılımcıdan alınan nefes örnekleri üzerinde test etti, bunlardan 261’i köpeklerin eğitim aldığı dört kanser türünden biri için pozitif sonuç verdi. Yapay zekanın yardımıyla köpek dedektörleri bu vakaların 245’ini seçti. Ve nadiren negatif bir örneği “pozitif” olarak adlandırdılar – 1.048 vakadan sadece 60’ı.
Spotit Early, Amerika Birleşik Devletleri’nde daha büyük bir klinik deney planlıyor ve 2026’da erken sonuçları bildirmeyi hedefliyor. Şirket şu anda kanser tespit çalışması için beagle’larla çalışıyor, kısmen daha küçük ve eğitilmesi daha kolay oldukları için. Ancak Rabinowicz, çalışmada çalışan Mars, Moon, Pluto ve diğer Labradorların araştırmacılar için hala en iyi köpekler olduğunu ve araştırma ve geliştirmeye katkıda bulunmaya devam ettiğini söylüyor. Laboratuvarların çok güzel ve çok cana yakın olduğunu ve “çok iyi bir iş çıkardıklarını” söylüyor.
Yazan: İlknur YEŞİLYURT
Kaynaklar
E. Half ve diğerleri . Eğitimli tespit köpekleri ve yapay zeka kullanılarak invaziv olmayan çoklu kanser taraması: prospektif çift kör bir çalışma. Science News, 2024.
N. Arber ve diğerleri. Non-invasive multiple cancer screening using trained detection canines and artificial intelligence: a prospective double-blind study. Scientific Reports, 2024.
M. Reghan. Honeybees can “smell” lung cancer. Science News, 2024.
Bir yanıt bırakın