Kuyruğumuz Nasıl Yok Oldu?

Kuyruğumuz Nasıl Yok Oldu?

Bilim insanları, atalarımızın yaklaşık 25 milyon yıl önce kuyrukların, hangi genetik-biyolojik değişiklikler yoluyla kaybettiğini keşfettiler.

Birçok maymun türünün aksine, insansı maymunların ve insanların kuyrukları yoktur. Bir zamanlar uzun süren tırmanma ve dengeleme yardımından geriye sadece kuyruk kemiğimizdeki birkaç kemik ve pelvik bölgede birkaç kas kalmıştır. Bilim insanları, atalarımızın yaklaşık olarak 25 milyon yıl önce kuyruklarını, hangi genetik-biyolojik değişiklikler yoluyla kaybettiğini buldular.

Bilim insanları insanların ve insani maymunların neden kuyruksuz olduklar sorusuna bir yanıt ararken, kalıtımımızda, diğer primatların kuyruk gelişimi ile bağlantılı olan 31 genimizdeki mutasyonlan araştırdılar. Fakat bu arayışlar boşa çıktı. Çünkü bir noktada kuyruksuz oluşumuzun nedeninin klasik bir gen mutasyonunda dolayı olmadığı anlaşıldı.

Peki Atalarımız Kuyruklarını Neden ve Nasıl Kaybetmişlerdi?

Nedenin ne olduğun öğrenmek isteyen bilim insanları, insanı maymunların ve insanların kalıtımlarında, kuyruklu maymunlarda bulunmayan küçük bir DNA eki keşfettiler. AluY elementi olarak isimlendirilen bu element, TBXT geninin düzenleyici bir parçası olan intronda bulunur. Daha ayrıntılı analizler, AluY bölümünün eklenmesinin atalarımız üzerinde ne gibi etkileri olabileceğini ortaya çıkardı. Buna göre AluY, maymunlarda da bulunan ikinci bir ekleme olan AluSx1 ile birlikte işlevsel bir kelepçe oluşturuyor. Bunun DNA’mız ve okunması üzerinde büyük bir etkisi olmasa da, DNA’dan kopyalanan RNA üzerinde büyük etkisi var, Kelepçe, bu TBXT haberci RNA’sinin eksik kalmasına ve dolayısıyla hücrenin protein fabrikası tarafından düzgün şekilde okunamamasına neden oluyor. AluY eklemenin etkisi fareler üzerinde yapılan deneylerde doğrulandı: bilim insanları bu DNA bölümünü genomlarına eklediklerinde, farelerde ayrıca kısaldı ya da eksik kuyruklar gelişti.

Kuyruğumuz Nasıl Yok Oldu?

Xia ve çalışma arkadaşları makalelerinde şu saptamayı yaptılar: “Bu, hominoid atanın genomuna tek bir Alu elementinin eklenmesinin kuyruksuzluğa katkıda bulunmuş olabileceğini gösteriyor. Ve diğer genetik faktörler bu kuyruksuzluğu dengelemiş olabilir.”

Atalarımızın kuyuların kaybetmiş olması biraz da yaşam alanı ve yaşam biçimlerinin değişmiş olmasıydı”. Afrika’daki ormanların, savanlara dönüşmesinden sonra atalarımız daha az tırmanmaya ve iki ayak üzerinde yürümeye başladılar. Bir zamanlar kuyruk için gerekli olan kaslar, leğen kemiğini kaldırmalarına ve daha dengeli bir şekilde ayağa kalkmalarına yardımcı olmuş olabilir. Yeni araştırma aynı zamanda kuyruğunu kaybeden farelerden bazılarının tamamen kapanmayan nötral tüpler geliştirdiğini, bunun da spina bifida isimi verilen ve şu anda yeni doğan 1000 insandan birini etkileyen duruma benzer bir omurilik bozukluğuyla sonuçlandığını buldu.

Bilim insanları kuyruğun kaybedilmesi yönünde o kadar büyük bir evrimsel baskı oluşmuş olmalı ki, bu korkunç hastalığın bedelini dese bile buna değmişti diyor.

Yazan: Selim ÖZTEMEL

On the genetic basis of tail-loss evolution in humans and apes, Nature, 28.02.2024

YouTube Kanalımız

Selim Öztemel (Platin Yazar) hakkında 1493 makale
Çılgın Fizikçiler ve Bilim İnsanları kurucusu, yazarı, YouTube kanalı editörü.

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*