
LHC’de Keşfedilen Yeni Parçacıklar
LHC yani Large Hadron Collider (Büyük Hadron Çarpıştırıcısı) dünyanın en büyük ve en güçlü parçacık çarpıştırıcısıdır ve İsviçre’deki CERN laboratuvarında bulunmaktadır. 1998 – 2008 yılları arasında yaklaşıl 10.000 mühendisin katılımı ile İsviçre- Fransa sınırında yaklaşık 27 kilometrelik alana inşa edilmiştir.

3 yıllık bakım ve onarım işlerinden sonra İsviçre’deki Hadron Çarpıştırıcısı Nisan ayında 3. Kez yeniden çalıştırıldığı duyurusu yapıldı. Yeni başlatma süreci boyunca 450 milyar elektro volt takviyesi ile çalıştırılan LHC, kendi halkası etrafında zıt yönlerde döndürüldüğü de aktarıldı. Protonların ürettiği enerji 6.8 trilyon elektro volt olarak kaydedilmiş olup bunun bir rekor olduğu da açıklandı.
Bilim adamları LHC’nin tekrar başlatılmasının ardından şimdiye kadar görülmemiş üç yeni egzotik parçacık keşfettiklerini duyurdular. Bu parçacıklar kuarkların birbirleriyle nasıl bağlantılı olabileceğini ortaya çıkaran parçacıklar olabileceği düşünülmekte. Bu parçacıklardan biri pentaquark (beş kuarktan oluşan bir hadron) ve diğer ikisi ise tetrakuark. Bu tarzdaki keşifler evrende ekstra boyutlara bile işaret edebileceği de söylenenler arasında. Bu parçacıklar ise LHC’nin bir bölümünde 5.5 tona yakın bir detektör kullanılarak madde ve anti madde farkları araştırılırken orta çıkan parçacıklardır.
Pentakuark ile ilgili Fizik Koordinatörü olarak görev yapan Patrick Koppenburg: “Bilinçli olarak aradığımız bir şey değildi. Daha çok şans eseri bulduk diyebiliriz” açıklamasını yaptı. Aslında LHC’nin kapasitesinin bu denli yükseltilmiş olmasının nedeni evrenin dörtte üçünü kaplayan karanlık maddenin araştırılmasıydı. LHC’de ise en büyük keşif bu olmasa da bilim insanları, LHC’nin halen yeni parçacıklar bulabileceğini söylüyor.
Yazan: Hasan SALHİ
Kaynak**
Kaynak***
Bir yanıt bırakın