Mikro Yerçekimi Nedir?

Mikro Yerçekimi

Mikro yerçekimi (ingilizce adı ile microgravity), insanların ya da objelerin ‘ağırlıksız’ gibi göründüğü duruma verilen isimdir. ‘Mikro-’ çok küçük anlamına gelir, yani ‘mikro yerçekimi’ terimi  yerçekiminin çok küçük olduğu durumları ifade eder.

Yerçekimi Nedir?

Mikro yerçekim kavramını anlamak için öncelikle ‘yerçekimi’ terimini bilmemiz gerekir. Yerçekimi; diğer bir adı ile kütle çekim kuvveti, cisimlerin diğer tüm cisimleri kendilerine çekmesine neden olan kuvvete denir. Isaac Newton’ a göre cisimlerin kütleleri büyüdükçe çekim gücü artarken, mesafe arttığında çekim gücü azalmaktadır. Yani kütleler arasındaki çekim gücü kütle büyüklüğü ile doğru orantılı iken, kütleler arası mesafe ile ters orantılıdır. Yerçekimi Ay’ı Dünyanın yörüngesinde tutar, Dünyayı da Güneşin yörüngesinde, Güneşi ise Samanyolu galaksisindeki konumuda tutar. Kısacası yerçekimi, evrendeki belirli kütleye sahip tüm nesneleri yerinde tutan hayati önemi olan bir kuvvettir.

Mikro Yerçekimi Nedir?

Mikro yerçekimi durumu bir cisim serbest düşüşte iken oluşur. Bunun en güzel örneği Dünyanın yörüngesinde 200-250 mil yükseklikte dönmekte olan Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (International Space Station – ISS)  görülmektedir. Bu yükseklikte yerçekimi Dünya yüzeyinin yaklaşık olarak %90 ‘ ı kadardır. Yani Dünyanın yerçekiminin %90 ‘ ı Uluslararası Uzay İstasyonu’na ulaşmaktadır. Buna rağmen ISS ‘ teki astronotların ve  nesnelerin yerçekimi yokmuş gibi havada süzülmelerinin sebebi serbest düşüşte olmalarıdır. İstasyondaki bütün nesnelerin kütleleri ne olursa olsun süzülmelerinin sebebi ise uzay boşluğunda olmalarıdır. Çünkü yerçekimi, cisimlerin boşlukta kütlelerinden bağımsız olarak aynı oranda düşmesine neden olur.

Mikro yerçekimine varlıkların ağırlıksızmış gibi gözükmesine sebep olduğu için ‘sıfır yerçekimi’ (zero gravity ya da zero-g) denilmektedir, fakat bu tabir doğru değildir. Çoğunlukla uzayda yerçekimi yok yanılgısına düşülse de, aslında uzayda her yerde küçük miktarda da olsa yerçekimi görülmektedir. Bilim insanları bu sebepten dolayı  ‘Sıfır Yerçekimi’ tabiri yerine daha doğru olan ‘MikroYerçekimi’ tabirini kullanırlar.

(Fotoğraf: NASA,1997′ de mikroyerçekimi eğitimi)

Dünya üzerinde de mikroyerçekimi oluşturmak mümkündür. Bunun en kolay yolu ise bir uçurumdan atlamaktır. Uçurumdan düştükçe, yerçekimi ivmesinin altında serbest düşüş yaparsınız ve neredeyse ISS ‘ teki bir astronot gibi ‘ağırlıksız’ (serbest düşüşteki nesneler ağırlıksız kabul edilir) olursunuz. Ayrıca eğlence parklarındaki  hız trenlerinde ve yüksekten düşme kulelerinde de mikroyerçekimi gözlenebilir. Bunların dışında NASA, uçakların yukarı ve aşağı parabol şeklinde uçmalarıyla kısa zamanlı mikro yerçekimi oluşturmaktadır.

Mikro Yerçekiminin Etkileri

Mikro yerçekiminin insan vücudunda kas ve kemiklerin zayıflaması gibi çeşitli etkileri bulunmaktadır. Ateş yeryüzünde olduğundan farklı yanmakta ve bitkiler farklı büyümektedir. Bilim insanları gelecekte uzayın derinliğine yapılabilecek yolculuklar için bütün bu olguların üstüne çalışmakta, Dünya üzerinde yerçekiminin etkisiyle gözlemleyemeyeceğimiz deneyler yapmaktadırlar.

Yazan: Elif IŞIK

Kaynak*

Kaynak**

Kaynak***

Kaynak****

Kaynak*****

YouTube Kanalımız

Elif Işık (Gümüş Yazar) hakkında 43 makale
17 Eylül 1998 tarihinde İstanbul Kadıköy'de doğdum. Lise eğitimimi Atakent Anadolu Lisesi'nde bitirdikten sonra, İstanbul Üniversitesi Fizik Bölümü'nü kazandım ve 2022 yılında mezun oldum. Şu anda İstanbul Teknik Üniversitesi'nde yüksek lisans yapmaktayım.

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*