Perm Toprağında Yeni “Zombi” Virüsler Bulundu
Perm toprağında yaşayabilecek çok sayıda virüs kökü bulan bilim insanları, yeni keşifler yapabileceklerini düşünüyorlar.
Bilim insanları Arktikteki perim toprağında yaşları 48.500 yıllı olan yeniden canlandırılabilir türde 13 yeni virüs buldular. Bu keşif “Zombi” virüslerin çok ender bulunduğuna ve insanlar için zararsız olduğuna dayanan düşünceyi çürütüyor. Fransız genom bilimcisi Jean-Michel Claverie, bir süredir Sibirya’da donmuş yasam zerine çalışıyor ve ilk kez 2003 senesinde örnekleri daha yakından inceledi. Ve 2014 yılında ise organizmaları enfekte edebilen 30.000 yıllık bir virüsü canlandırmaya başardı.
Şimdi ise bilim insanlar Sibirya’nın farklı bölgelerinde birkaç yeni virüs buldular ve bunların hala amiplere bulaşabileceğini de keşfettiler.
Son olarak bulunan virüs kökleri 5 virüs ailesini temsil ediyor. En eski virüs, toprağın radyo karbon tarihlemesine göre yaklaşık 48.500 yıl yaşında ve yer altındaki bir gölden alınan toprak örnegine ait. Bir tüylü mamutun mide içerisinden ve tüylerinden alınan en yeni örneklerse 27.000 yıl yaşında. Virüsler insanlara değil amiplere bulaşıyorlar.
Fakat bu yine de tehlikesiz olduğunu göstermez. Bilim insanları, amipleri enfekte eden bu virüslerin, donmuş toprakta bulunabilecek diğer tüm olası virüslerin yerine geçebileceğini düşünüyorlar.
Başka patojen izleri de bulan araştırma ekibi, onların orada olduklarını bildiklerini, yaşayıp, yaşamadıklarını bilmeseler de amip virüsleri hayatta kalabiliyorsa diğerlerinin de hayatta kalmamaları için hiçbir sebep olmadığını belirtiyorlar.
1997’de Alaska da bulunan donmuş bir kadın cesedinde, 1918 yılındaki ispanyol gribi virüslerinin kalıntıları bulunmuştu. Fakat bunlar yeniden canlandırılabilir virüsler değildi. Kuzey yarimkürenin dörtte biri donmuş toprakla yani perm toprağı ile kaplıdır. Ama iklim değişimi yüzünden büyük alanlar erimeye başladı. Ve bu organik maddenin bir kısmı yeniden canlandırılabilen hücresel mikroplar (prokaryotlar, tek hücreli ökaryotlar) ve tarih öncesi zamanlardan beri aktif olmayan virüslerden oluşuyor. İlkel virüsler şimdiye kadar yalnız laboratuvarda eritilip, yeniden canlandırılmıştı. Bu virüslerin normal ortamında da canlanıp, insanlara bulaşıp, bulaşmayacağı henüz bilinmiyor. Fakat böyle bir tehlikenin yaşanabileceğini göz ardı etmeyen bilim insanları, perm toprağının daha iyi takip edilmesini öneriyorlar.
Yazan: Selim ÖZTEMEL
Scientists revive ‘zombie’ virüs that was trapped for 48,500 years in the Arctic’s permafrost, Euronews, 23.04.2023
Bir yanıt bırakın