Şempanzeler 2 Sözcüklü Küçük Cümleler Kurabiliyorlar
Şempanze ve diğer insansı maymunların çeşitli sesleri bir araya getirebildikleri biliniyordu. Fakat şimdiye kadar bu kombinasyonların anlamını kantlayan sistematik çalışmalar yapılmamıştı.
Uluslarası bilim insanlarından oluşturulan bir ekip, Uganda’da doğal ortamlarında yaşayan şempanzelerin belli koşullarda 2 kelimelik küçük cümleler kurduklarını ve hemcinslerinin bu cümleleri anladıklarını tespit ettiler.
Buradan çıkan sonuca göre insan dilinin temel özelliği olan sözcükleri bir araya getirip, cümle kurma yeteneğini milyonlarca yıl önce evrimleştiği anlaşılıyor. Şempanzeler yanlarına çağırmak için “Huu” sesleri, saldırı sırasında ya da av sırasında destek istemek için “Waa” diye bağırıyorlar.
Bilim insanları, hayvanların bir tehditle karşılaştıklarında ve kendilerini savunmak için diğer grup üyelerinden yardım istediklerinde birden fazla çağrı sesini kombine edebildiklerini tespit ettiler. Uganda’da doğal ortamlarında yaşayan şempanzelerin önlerine (sahte) bir yılan attıklarında, şempanze tek bir çağrı sesi çıkardığında, hemcinsleri Huu ve Waa sesini bir arada duyduklarından daha az tepki vermişler.
Bilim insanları bu yüzden şempanzelerin kombine seslerin anlamını bildiklerini düşünüyorlar. Yaklaşık olarak 6 milyon yıl önce insan ve şempanzelerin ortak bir atası bulunuyordu. Son veriler de seslerin mantıklı bir şekilde bir araya getirme yeteneğinin en az 6 milyon yıl öncesine hatta belki daha öncesine uzanabileceği düşünülüyor.
Yazan: Selim ÖZTEMEL
Call combinations and compositional processing in wild chimpanzees, Nature, 04.05.2023
Bir yanıt bırakın