Ses Duvarı Nedir? Sonik Patlama
F-18’i Ses Duvarını Aşarken Görüyorsunuz…
Peki Ses Duvarı Nedir?
Ses, bir saatte 1200 kilometre hızla hareket eder.
Bir nesne bu hızı aşabilirse ses duvarını da aşmış demektir.
Sesin havada yayılma hızı hava sıcaklığına göre farklılık da gösterebilir. Mesela yeryüzüne yakın bir mesafede 1500 metre hıza ulaşan bir uçak bu hızı geçebilirken atmosferde hava soğuk olduğu için 1000 kilometrenin geçilmesi yeterlidir.
Sonik Patlama (Ses Duvarını Aşma Esnasında) Neden Olur?
Ses duvarı, ses hızını geçebilen uçakların uçmasıyla meydana gelmiş bir kavramdır.
Uçaklar ses hızına eşit bir şekilde uçmaya başlayınca ses titreşimlerinden kaynaklanan bir engelle karşı karşıya kalır. İşte buna SES DUVARI denir.
Ses duvarını aşan bir uçak, yani saatteki hızı 1200 kilometreyi geçen uçağın motoru ses titreşimlerinden daha geride kalmaya başlar.
Yani ses dalgaları uçağın arkasından gelir.
Bu nedenle ses duvarını aşan uçaklar, görüldükten bir iki saniye sonra seslerini ancak duyurur.
Ayrıca uçak motorunun sesi ses duvarıyla birlikte hareket edeceği için ses dalgaları üst üste biner ve titreşimin etkisi de ikiye katlanır.
Bunun sonucunda havada bir ses basıncı meydana gelir. Bu basınç kendinden hafif olan nesneleri geriye iter. Uçaklar ve özellikle jetler ses duvarını geçebildiği için bu duvarı deler.
Bunun sonucundan kulakları sağır edecek kadar büyük bir ses ortaya çıkar. Sonic boom denilen bu ses büyük bir patlama etkisi yaratır. Bu patlamanın etkisi dediğimiz gibi ses duvarının yarılmasından kaynaklanmaktadır.
Yazan: İ. Kaya
Bir yanıt bırakın