Taş Devri İnsanları Flütlerle Yırtıcı Kuşları Taklit Ediyorlardı
Ain Mallaha’daki kazılarda 12 bin yıllık flütler keşfedildi. Yakındoğunun en eski üflemeleri çalgıların olan bu flütlerin sesi çeşitli yırtıcı kuşların seslerine benziyor.
İlk taş devrine ait müzik aletlerinin kalıntıları, Avrupa kültürlerinde az da olsa bulunur. Kudüs’teki İbrani Üniversite’nden Laurent Davin ve Viyana Üniversitesi’nden Jose-Miguel Tejero müzik aletlerinin diğer bölgelerde de bulunması gerektiğini düşünüyorlardı. Levante bölgesinde örneğin az da olsa bazı örnekler var.
Ain-Mallaha buluntu yerinde, 15.000-11.500 yıl önce Yakındoğuda hakim olan Natuf kültürünün izleri görülmektedir. Natuflular, Levante bölgesinde yerleşik yaşama geçen ilk avcı ve toplayıcılardı. Bu köklü değişime bağlı olarak uzun ömürlü taş yapılar ve mezarlarla kendini gösteren gelişmiş bir sosyal kompleks ortaya çıkmıştı. 1996-2005 yılları arasında devam eden kazalarda 12 bin yıllık bir tabakada çok sayıda kuş kemiği bulunmuştu. Bilim insanları bu kemiklerin birçoğu su kuşlarına ait olsa da aralarında yırtıcı kuşlara ait olanlar da var. Bunlar avlanan kuşlar olmalıydı ve insanlar bu kuşların pençelerini takı olarak kullanmış olabilirler diyor.
Kemiklerin yeniden değerlendirilmesi sırasında bilim insanları bir tanesi tüm olmak üzere altı tane flüt olarak işlenmiş kemik buldular. Bu kemikler farklı büyüklükte su kuşlarına ait ve bir ila dört yerden delinmiş. Bazı kemiklerin ise uç kısımlarında da delik var. Kemiklerin diğer işlenmiş yerlerinde ise aynı zamanda kullanım izleri de dikkat ekiyor, bu da bu kemiklerin müzik aleti olarak kullanıldığını kanıtlıyor. Bilim insanları, kemiklerin çıkardıkları seslere göre seçildiklerini ve bunlarla kus seslerinin taklit edildiğini düşünüyorlar.
Bu teori üç flütün deneysel replikaları ve bunlarla üretilen seslerle de desteklendi. Örnegin, kerkenez ve atmacanın ötüşleri, kopyalarla üretilen tonlara benziyor. Flütler beiki de bu kuştan daha kolay avlamak için kullanılıyordu. Ya da flütle taklit edilen kuş sesleri belki Natufluların müziği ya da danslarıyla birleştiriliyordu. Bununla birlikte Ain Mallaha’da bulunan çok sayıda pençeden üretilen süs eşyası ve takılar, yırtıcı kuşların özel bir sembolik değeri olduğunu da yansıtıyor.
Yazan: Selim ÖZTEMEL
Bone aerophones from Eynan-Mallaha (Israel) indicate imitation of raptor calls by the last hunter-gatherers in the Levant, Scientific Reports, 9.06.2023.
Bir yanıt bırakın