
Türk Köpek Irkları
Türk köpek ırkları dediğimizde dünya çapında tanınırlığı en yüksek olan karabaş (kangal) köpekleri gelmektedir. 17. yüzyılda Evliya Çelebi Seyahatnamesinde aslan kadar kuvvetli olarak tarif ettiği bu köpeklerden bahsetmektedir. Cesareti, çabuk öğrenmesi ve duygusal karakteriyle ön plana çıkan bu ırkın yetiştiriciliği 5 kıtada yapılmaktadır. Bunun için toplanmış dernekler ve kulüpler ırk standartları için çalışmalar yürütmektedir.
Türk Tazısı: Onaltıncı yüzyıldan, Osmanlılardan kalma bazı minyatürlerde resmedilmiştir. Kanuni Sultan Süleyman’ın bir şehzadesi, bir tazı ile avlanırken tasvir edilmiştir. Türklerin Anadolu’ya göçle birlikte Orta Asya’dan getirdiğine inanılmaktadır.
Tarsus Çatalburun Köpeği: Burnun ön kısmında yer alan yarık dolayısıyla bu ismi almıştır. Türk pointer’ı olarak da adlandırlır. Koku alma yeteneklerinin yüksekliğinden dolayı Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Şube tarafından kullanılmaya başlanmıştır. Günümüzde güney illerimizden İçel’de az sayıda bulunmakta ve 200 olarak tahmin edilen sayıları gün geçtikçe azalmaktadır.
Akbaş Çoban Köpeği: Kangal’a göre daha zarif, güzel görünüşlü ve bir kısmı daha sivri burunludur. Tüyleri Boz Kangal’a oranla daha yumuşaktır. Huy ve davranış özellikleri yönünden Kangal köpeklerinden daha üstün özelliklere sahip olduğu, bizzat her iki ırkı da yetiştirmiş yetiştiricilerce ifade edilmektedir.
Kars (Kafkas) Köpeği: Bu ırkı ilk olarak ABD’li David Nelson tarafından tanımlanmış ve 1996 yılı Konya Uluslararası Çoban Köpeği Sempozyumu’nda tanıtılmıştır (Nelson and Nelson, 1996). Genellikle tek kişiye bağlanma eğilimindedirler. Çevreye karşı fazlaca dost canlısı olmayıp, oldukça sert yapılı köpeklerdir.
Koyun Köpeği: Doğu Karadeniz Bölgesinde koyun, keçi ve sığır yetiştirilen yüksek yerlerde yetiştirilmektedir.
Karaman Köpeği: Kangal (Karabaş) Çoban Köpeğine benzerse de, postunda her rengin bulunması ile ondan ayrılmaktadır.
İzci Köpeği Zağar: özellikle Yörük kültürünün yaşatıldığı bölgelerde yetiştirilir. Kara avcılığında, özellikle tavşan avcılığında kullanılır.
Zerdava (Kapı) Köpeği: Bu köpek yabancılar için, potansiyel olarak çok saldırgan ve tehlikelidir. Aynı zamanda çok inatçı bir takipçi, cesur, enerjik ve çevik olan bu köpek, bazen bir avı birkaç gün süre ile takip edebilmektedir. Kurtlardan fazla korkmadığı ve onlara karşı cesur davrandığı için, son yıllarda bu köpeklerin en büyük ölüm nedeninin kurt sürüleri tarafından pusuya düşürülerek öldürülmeleri olduğu yetiştiriciler tarafından iddia edilmektedir.
Yazan: Anıl MARAL
Kaynakça:
ÖZBEYAZ, C. (1994). KANGAL KÖPEKLERİNDE BAZI MORFOLOJİK ÖZELLİKLER. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 34(1-2), 38-46.
Petek, M., & Dinçel, D. (2012). Çatalburun köpekleri ve irk özellikleri. Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 31(1), 25-28.
YILMAZ, O., & ERTUĞRUL, M. (2012). Türkiye Yerli Köpek Irk ve Tipleri. Journal of the Institute of Science and Technology, 2(1), 99-106.
Bir yanıt bırakın