Uzayda Bir Başına: Yıldızsız Gezegen Keşfedildi
Gezegenler genelde bir yıldız sisteminin parçasıdır. Fakat bazı durumlarda örneğin yıldız geçitleri yada Kütleçekim türbülansları ile yörüngesinden fırlayıp ana sistemlerinden ayrılabiliyorlar. Bu sebepten dolayı uzayda yıldız sisteminin bir parçası olmadan savruluyorlar. Bilim nsanlar galaksimiz Samanyolunda bir başına savrulan milyarlarca gök cismi olduğunu düşünselerde bugüne kadar çok azı tespit edilebilmişti. Zor tespit edilemelerinin neden herhangi bir yıldıza bağlı olmadığından arka plana kaynayarak neredeyse görmez hale geliyor.
Fakat bu tür gezegenleri tespit etmenin farklı bir yöntemi daha var o da mikro merceklemedir. Bir gezegen aydınlık arka plana sahip bir yıldızın önünden geçerken kütleçekimi bir merceklenme etkisi gösterir. Kütleçekimi ışığın kaynağını yönlendirerek odaklar. Bu şekilde uzaktaki yıldız kısa süreliğine daha aydınlık halede görünür. Fakat bunun için gezegenin, yıldızın ve gözlemcinin aynı doğrultuda olması gerekiyor ki bu da nadir gerçekleşen bir olaydır.
Fakat son keşfedilen yalnız gezegende her şey tam da bu şekilde uyumluydu. Şili’de yer alan Las Campanas Gözlemevi’dekki 130 santimetre teleskobu, 18 Haziran 2016 yılında normal zamanlarda değişmeyen parlaklığa sahip bir yıldızdan ani bir parlama kaydetti. Işık eğrisinin detaylı analizi sonucunda bu ani parlamanın yıldız süreci yada ışın patlamasıyla alakalı olmadığı anlaşıldı.
OGLE – 2016- BLG 1928 gezegeninde özel bir mikro merceklenme söz konusu. Araştırmayı yapan bilim insanları “Olayı gözlemlediğimizde, küçük bir cisimden meydana geldiğini anladık. Böylece güçlenen yıldız ışınının süresi ve çapı, ön plandan geçen mercek cisim büyüklüğüne ve kütlesine göre belirlenebiliyor” diyor.
Bu gezegenin büyüklüğü de kütlesi de küçük. Işık lekesi yalnız 0,842 ark dakikası kadardı. Tüm olay 43 dakika sürmüş. Bu yüzden bu gezegen ile tespit edilen en küçük merceklenme gerçekleşti. Yapılan hesaplara göre bu gezegen Mars’tan biraz daha hafif Dünya’dan da biraz küçüktür. Mikro merceklenme sayesinde bu gezegenin galaksimiz Samanyolu’nda başı boş gezdiği kanıtlandı.
Yazan: Selim ÖZTEMEL
Bir yanıt bırakın