Venüs ve Mars’ın Sosyal Anlamları
Geçmişten günümüze sembollerin hayatımızda kolaylaştırıcı bir etkisi olduğu bilinmektedir. Örneğin, kimyada elementlerin sembolleri uluslararasında bilim insanlarınca bir çeşit ortak ‘dil’ oluşturmuştur. Benzer şekilde radyasyon sembolü ya da trafikte ki semboller herkesi bir noktada buluşturmaktadır. Toplumsal anlaşmalarda kolaylık sağlayan sembollerin çıkış noktalarına baktığımızda ilginç yerlerden günümüze geldiklerini görüyoruz. Buna örnek vermek için birlikte kadın ve erkek bireyleri ifade ederken kullanılan sembollerin tarihçesine yakından bakalım.
Kadın ve erkek sembollerinin ana çıkış yerlerinin Orta Çağda, Roma Mitolojisi olduğu düşünülmektedir. Orta çağda astrologlar, günümüz kimyacılarının elementler için Latin harflerinden semboller oluşturması gibi ,araştırmalarında kolaylık sağlamak amacı ile olsa gerek, gezegenlere simgesel semboller vermişlerdir. O zamanlarda, ucunda ok bulunan sembol Marsı simgelerken, ucunda artı bulunan sembol Venüsü simgeliyordu. Günümüzde ise bu semboller yalnızca astrologların kullandığı bir simgeden öte, sosyal anlamlar taşımaktadırlar. Marsı simgeleyen oklu sembol erkek cinsiyetini ifade erken, Venüsü simgeleyen artılı sembol kadın cinsiyetini ifade etmektedir.
Gezegen sembollerinin sonrasında sosyal sembollere dönüşümünde nelerin etkili olduğu tam olarak bilinmemektedir. Romalılarca Mars savaş tanrısı iken, Venüs aşk ve güzellik tanrıçası idi. Yunan mitolojisinden temel alan Roma Mitolojinin, fiziksel kas yapılarından ötürü ilkel savaşın erkekleri ve güzelliğinde kadınları çağrıştırdığı anlamlarca sembollere erillik ve dişilik anlamları yüklenmiş olabileceği düşünülmektedir.
Gezegen sembollerinden sosyal sembollere dönüşümde biyolog Carl Linnaeus’un da payı olduğu düşünülmektedir. Gök cisimlerinin sembollerini bitkiler için kullanan Biyolog; dişiler için Venüs’ün, erkekler için marsın sembolünü kullanmıştır. Dar bir alanda cinsiyeti ifade eden semboller, sonrasında genel bir anlama bürünerek insanlar içinde kullanmaya başlanmıştır.
Sembollerin çıkış noktasına tekrar baktığımızda bazı araştırmacılar dişilik sembolünün üzerinde durmuşlardır. Onlara göre: Venüsün diğer adı olan ışığı getiren , Latince kökenli ‘phosphorus’ kelimesi ile eş anlamlıdır ve Phosphorus kelimesinin yunancada ‘fi’ harfi ile başlaması ile ilişki kurarlar. Fi harfinin ilkel versiyonun Venüs’ün sembolü olduğunu ve sonrasında astrologlarca da kullanılması ile anlamdan anlama bürünerek günümüze geldiğini düşünürler.
Kadın ve erkek sembolleri aynı zamanda simyacılar tarafından da kullanılmıştır. Metal bilim, diğer adıyla metalurjide demir elementi erkek sembolü ile ifade edilirken, bakır elementi de kadın sembolü ile ifade edilmektedir.
Kadın ve erkek sembollerine yakından baktığımızda karşılaştıklarımız bu veriler oldu. Mitolojiyle, gök cisimleriyle, simya ile iç içe geçmiş; anlamdan anlama bürünmüş semboller..
Yazan: Nazlıcan İLHAN
Kaynak**
Kaynak***
Bir yanıt bırakın