Yaklaşan Devrim Nanoteknoloji Nedir?

Nanoteknoloji Nedir?

Nanoteknoloji, 1 ila 100 nanometre arasında değişen boyutlarda olan maddelerin atomik ve moleküler seviyede bilim, mühendislik ve teknoloji alanının tümüne verilen isimdir. Özetle çok küçük boyutlarda yapılan araştırmaların bütünüdür. Nanoteknoloji, yüksek performanslı aletler geliştirebilmek için kullanılan her türlü tekniği kapsamaktadır.  Nanometre belirli bir büyüklüğü tanımlamak için kullanılır. Nanometre; metrenin miyarda birine, milimetrenin milyonda birine eşittir. Nano parçacıklar gözlerle görülmediği gibi geleneksel teleskoplarla da görülmeyebilir.

Nanoteknolojinin Tarihi

Nanoteknoloji terimi ilk kez Norio Taniguchi tarafından kullanıldı. Nanoteknolojiyi ilk tanımlayan kavramlar ise dünyaca ünlü fizikçi Richard Feynman imzası taşıyor. Feynman bir konuşmasında atom ve molekülü ayrı ayrı kontrol edebilecek bir sürecin varlığını öne sürdü. Bu konuşmasında atomları ve molekülleri kontrol etmeyi becerebileceğimizden, bunu yapabilmek için de yeni aletlere ihtiyacımız olduğundan bahsetmiştir.  (There’s plenty of room at the bottom konulu konuşma) 1980’lerde nanoteknolojinin ortaya çıkışı teorik ve kamusal temellere dayanmaktadır. Bu dönemde deneysel gelişmeler için kavramsal çerçeveye gidilmiş ve yaygınlaştırılmıştır. 1981 yılında Heinrich Rohrer ve Gerd Karl Binning tarafından, mikroskopla görülemeyen atom parçacıklarını 2000 kez büyütme özelliği bulunan ve atomik ölçekte çözünürlük sağlayan “Tarama Tünel Mikroskobu” keşfedilmiştir. Tarama tünelleme mikroskobu iletken bir yüzeydeki atomların yerlerinin değiştirilmesini olanaklı kılmaktadır. Bu keşifle Nobel ödülü kazanmışlardır. 1985’de R.E. Smalley, H. W. Kroto ve R.F. Curl karbon elementinin yeni bir allotropu olan ve 60 karbon atomunu içeren (buckyball) keşfetmişlerdir. 1991 yılında Sumino Iijima, 1985’de keşfedilen Karbon nanotüpleri üretmeye başlamıştır. 1999 yılında ABD’de Ulusal Nanoteknoloji Adımı (National Nanotechnology Initiative) kurulmuş ve böylece nanoteknoloji alanında ilk resmi adım atılmıştır. 2001 yılında nanoteknoloji Avrupa Birliği Çerçeve Programı’na öncelikli alan olarak dâhil edilmiştir.

ABD’de Ulusal Nanoteknoloji Adımı kurucusu Mihail Roco nanoteknolojinin gelişimini 4 nesle bölmüştür. (2000-2005)1. Nesilde pasif nano parçacıkların üretimi vardır. 1. nesle örnek olarak aeresol gibi dağılan madde üretimini ve nano partiküller ile güçlendirilmiş betonları örnek verebiliriz. (2005-2010) 2. nesilde ise aktif nano parçacıkların üretimi vardır. Bunlara örnek olarak biyoetkin ürünler, hedefe yönelik ilaçlar ve 3 boyutlu transistörler verilebilir. (2010-2015) 3. nesilde ise nano sistemlerin üretimine direkt olarak geçilmektedir. 3 boyutlu ağlar, robotlar ve evrimsel gelişim gibi uygulamalar 3. neslin örneğidir. (2015-2020) 4. ve son nesilde ise moleküler nano sistemlerin üretimi vardır. Bu nesle ise tasarlanmış moleküler aygıtlar ve atomik tasarımı dahil edebiliriz.

Dünyanın çeşitli birçok ülkesinde nanoteknolojiye büyük yatırımlar yapılmaktadır. Teknolojide ileri gelen ülkeler bu yatırımların başındadır. Ülkemizde ise nanoteknoloji TÜBİTAK’ın 2023 Vizyon Programı’na alınmış ve konu ile ilgili olarak bir yol haritası oluşturulmuştur. Ülkemizde bu alanında atılan bir diğer adım ise Bilkent Üniversitesi’nde “Ulusal Nanoteknoloji Araştırma Merkezi’nin (UNAM) kurulmasıdır. Bu programın yanı sıra bazı üniversitelerce nanoteknoloji alanında yürütülen bilimsel çalışmaların varlığı da söz konusudur.

Nanoteknoloji Nerelerde Kullanılır?

Gelişmeye çok açık olan nano teknoloji günümüzde de fizik, kimya, elektrik-elektronik, bilgisayar teknolojileri gibi birçok alanda kullanılır. En önemli kullanım alanlarından biri kuşkusuz tıp. Nano teknoloji yardımıyla sağlanan gelişmeler sayesinde yüz binlerce insanın hayatını kurtaran ilaçlar, tıbbı malzemeler ve makinalar yaratılabiliyor. Son yıllarda nanoteknoloji alanında yapılan çalışmalar, nanoteknoloji kullanılarak üretilen ürünlerin çeşitliliğine de olumlu yansıyor. Artık bu ürünleri gündelik hayatımızda da görüyoruz. Nanoteknoloji sayesinde maddelerin atomik ve moleküler yapılarında değişiklikler yapılabiliyor ve yeni malzemeler sentezlenebiliyor. Bunlar da yaşam standartlarımıza değer katıyor. Örnekleyecek olursak; kendini temizleyen halı ve camlar, tekstil kaplamalar, güneş kremleri, seramik kaplamalar gibi ürünler nanoteknolojik ürünlerdir.

Yazan: Hasan SALHİ

Kaynak*

Kaynak**

Kaynak***

YouTube Kanalımız

Hasan Salhi (Gümüş Yazar) hakkında 27 makale
Merhaba. Celal Bayar Üniversite'sinde endüstri mühendisliği öğrencisiyim. Her zaman kaliteli ve özgün içerik hazırlamaya çalışıyorum Teşekkürler.

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*