Yeni Bir Güneşötesi Gezegen Keşfedilidi
Bilim insanları 2016 yılından itibaren Güneş sistemimimizde dokuzuncu bir gezegen olup olmadığını tartışıyorlar. Neptün büyüklüğünde dev bir buz gezeni Kuiper kuşağının ötesinde bir gezegen olduğu tahmin ediliyordu. Bu gezegenin varlığı diğer gök cisimlerinin yörüngelerinde ki değişken hareketi kanıt gösteriliyordu. Fakat bir türlü dokuzuncu gezegen var olup olmadığı bilinmiyordu.
Yeni bir keşif bu dokuzuncu gezegenin varlığına dair farklı bir bakış oldu. Kaliforniya Üniversitesi’nden Meiji Nguyen tahmin yürütülen bu değişik yörüngeye sahip dokuzuncu gezegene benzer bir öte gezegen keşfetti. Bu Dev Gaz gezegene HD 10606 b ismi verildi. 336 ışık yılı uzaklıkta olan bu öte gezegen çift yıldızlı sistemin bir parçası. Bu sistemdeki yıldızlar ve gezegenler sadece 15 milyon yıllık. Fakat bu kadar genç olmalarından daha ilginç olanıysa bu 11 Jüpiter kütlesine sahip gezegenin iki merkezinden 730 astronomik birim uzaklığında yer almasıdır.
Bu gezegen sistemin yörünge düzelme dışında 21 derece üzerinde hareket ediyor. Bu durumda bu gezegenin kütleçekimiyle mi yoksa dışa savrulmuş bir hareket mi yaptığı kuşkusu uyandırıyor.
Bilim insanları bu gezegen hakkında daha fazla bilgi edinmek için Hubble Uzay teleskobunun 14 yıllık verilerini incelediler. Sonuç olarak bu gezegenin yıldızların etrafında döndüğü ve bir tam turunun 15 bin yıl sürdüğü anlaşıldı.
Gezegenin bu olağandışı hareketini tıpkı aranan dokuzuncu gezegen gibi olduğu görüldü. Gezegen yıldızına 500 astronomik birimden daha yakına yaklaşmıyor.
Peki bu alışılmışın dışında hareket eden gezegen bu konuma nasıl geldi?
Olası en iyi tahmin bu gezegenin yıldızlardan birine çok yakın olduğundan kütleçekimi ile savrularak günümüz konumuna gelmiş olabileceği. Benzer bir senaryoda güneş sistemimizin olası dokuzuncu gezegenin başına gelmiş olabilir. Bilim insanları olası dokuzuncu gezegeni kütleçekimi ile Jüpiter etkilemiş olabilir diyorlar.
Diğer bir senaryo ise güneş siste imize yakın bir yıldızı geçerek bu dengeyi bozmuş olabileceği. Her ne kadar kucağa akıl dışı geliyorsada Güneş sistemimizin bu kadar yakınından yıldız geçtiğine dair izler mevcut.
Yazan: Selim ÖZTEMEL
