Yıldız Kümelerinin Kendilerini Düzenleyebildikleri Ortaya Çıktı
NASA’nın 29 Kasım tarihinde eş zamanlı olarak hem Instagram hesaplarında, hem de internet sitelerinde yayınladıkları gönderilere göre yıldız kümelerinin kendilerini düzenleyebildikleri açıklandı. Yapılan açıklamaya göre yıldız kümelerinin, kümede bulunan en büyük ve en parlak yıldızın sistemdeki çoğu gazı atmasından önce, yıldızların bir kısmının büyümesine izin verdiği belirtildi. Bu çalışmanın sonucunda yıldız kümelerinin kendilerini düzenledikleri ve yeni yıldızların oluşumunun sınırlandığı açıklandı.
Yıldızlar Neden İncelenir?
Yıldız terimi herkesin aşina olduğu bir terimdir ve yine yıldızlar belki de en çok bilinen astronomik cisimlerdir. Günlük hayatta yalnızca geceleri gökyüzünü süslediklerini düşünsek de, yıldızlar aslında içinde bulundukları galaksiyi anlayabilmek adına incelendiklerinde bu ortama dair bilgiler verirler. Örneğin bir yıldızın yaşı, oluşumu ve bileşimi gibi bilgilere sahip olunduğunda, o yıldızın bulunduğu galaksi hakkında da bilgi sahibi olunabilir. Bu nedenle astronomlar içinde yaşadığımız galaksiyi ve daha nicelerini araştırabilmek, evreni daha iyi anlayabilmek adına yıldızları izler ve araştırılar.
Yıldız Oluşumu
Evrendeki bulunan toz bulutlarının derinliklerinde oluşan türbülans belirli kütlelere sahip düğümler oluşturur. Yeterli kütleye sahip düğümler bulutsuda bulunan gaz ve tozların kendi kütleçekimleri altına çökmesine yol açar. Gaz ve toz bulutu çökerken merkezde bulunan maddeler ısınmaya başlar, merkezde bulunan bu sıcak çekirdek toz ve gazı toplar ve zamanla bir yıldızı oluşturur.
Yıldızların oluşması için bulutsudaki bütün gaz ve toza kullanılmak zorunda değildir; bazen yıldızın oluşumdan kalan bulutsudaki materyaller astreoit, kuyruklu yıldız ya da gezegenlere dönüşür veya bulutsudaki materyal olduğu gibi kalır. Yıldız oluşumu uzun yıllar sürer. Örneğin Güneş gibi büyük kütleli bir yıldızın oluşumu yaklaşık olarak 50 milyon yıl sürer.
Kendini Kontrol Eden Yıldız Grupları
Astronomlar yıldız kümelerinin kendilerini düzenledikleri bilgisine NASA’nın Chandra X-ray, APEX, şimdi çalışmalarını durdurmuş olan SOFIA ve Avrupa Uzay Ajans’ına ait Herschel teleskoplarından alından veriler sonucunda ulaştı. Çalışma Samanyolu Galaksisi’nden 2900 ışık yılı uzaklıkta konumlanmış, iyonize olmuş hidrojen atomlarının oluşturduğu büyük bir gaz bulutunun olduğu ve RCW36 olarak adlandırılan bölgeyi merkez olarak aldı.
RCW 36, zıt yönlere doğru uzanan genç yıldız kümelerinden ve iyonize olmuş hidrojen atomlarından dolayı oluşmuş iki boşluktan oluşuyor. Elde edilen verilere göre RCW 36’nın merkezinde bulunan yıldızların, yıldız oluşum bölgesindeki çoğu maddeyi uzaklaştırdığı ve yıldız oluşumu için gerekli kaynakları 1 ila 2 milyon yıl içerisinde tükettiği görüldü. Bu durum yıldız oluşumu için gerekli olan maddeleri bölgeden temizleyerek, süregelen yıldız oluşumunu baskılar ve astronomlar bu duruma yıldız geri bildirimi (stellar feedback) adını verirler.
Elde edilen bu yeni bilgiler ışığında, bilim insanları yıldız kümelerinde yıldızların ne kadar hızlı oluştuğunu gözlemlemeyi amaçlıyor.
Yazan: Elif IŞIK
Kaynak**
Bir yanıt bırakın