Fotoelektrik Deneyi
İki parça metal arası boşluklu bir ampüllü elektrik devresi yapılıp, mor ışık ile aydınlatıldığında lamba ışık verir. Fakat bu devre kırmızı ışık ile aydınlatıldığında, ampül ışık vermez.
Peki Neden?
Bu olayda metal levhalardan birinden diğerine elektron sıçrar. Dolayısıyla bu hareket elektrik akımının dolaşmasını sağlar.
Fakat bu olay kırmızı ışık altında tekrarlanırsa, elektronlar sıçrayamaz ve elektrik akımı dolaşamaz. Dolayısıyla lamba ışık vermez.
Peki Bunun Nedeni Ne?
Mor ışık, kırmızı ışığa göre daha fazla enerjiye sahip olmasıdır. Kırmızı ışık frekansı daha düşük olduğundan hiç elektron kopartmamıştır. Fakat mor ışık fotoelektronların hızı yani kinetik enerjisi daha fazla olur ve lamba ışık verebilir. Mor ışıkla aydınlatıldığıda, mor fotolar metalde bulunan elektronlara çarparak onları birer birer yerinden eder. Kırmızı ışıkla aydınlatıldığında, kırmızı fotoların elektronları metalden fırlatmaya yetecek enerjisi olmadığından devre çalışmaz. Ne kadar çok kuramızı ışık gönderilirse gönderilsin bu durum değişmez.
Bu olaydan yani fotoelektrikten yararlanan bir çok alet kullanılmaktadır. Alarm sistemleri, otomatik kapılar, sokak lambaları, trafik lambaları, kâğıt havlu cihazlar…
Yazan: Selim ÖZTEMEL
Bir yanıt bırakın