Tendonlarımız Neden Bu Kadar Dayanıklı?
Tendon Nedir?
Hareket etmemize sağlayan tendonlar, kasların ürettiği gücü kemiklere ileten yapılardır. Tendonlar, kasları kemiğe bağlayan sert lifler olarak da adlandırılabilir. Aşil tendonu, baldır kasını topuk kemiğine bağlamakla görevlidir. Sağlıklı bir tendon, sağlıklı şekilde hareket edebilmenin en önemli etmenlerinden bir tanesidir. Tendonlar birbirine paralel olan ve minerallerden güç alan kollajen liflerinden oluşur. Kollajen lifler çok sağlamdır, bunu daha anlaşılır kılmak için midye kabuklarını, salyangoz gibi dış kabuklu olan hayvanları düşünün. İşte bu yapılar tendon yapılarına çok benzer.
Bilim insaları bu tendonları özel yapan yapıyı incelediler. Araştırmacılar bunu test etmek için mineral bulunmayan hindi bacak tendonunu kullandılar. Bu tendonları ölçüm cihazlarıyla birlikte karbonat içerikli çözeltiye daldırdılar. Bunu yapmalarının sebebi mineralsiz tendonun mineral ile nasıl etkileştiği ve mineral ile etkileşim içinde olurken neler yaşandığını anlamaktı.
4 saat sıra tendonlar incelenince kollajen liflerinde mineraller biriktiğini gördüler. Mineralleşme tam olarak 4 günde gerçekleşti.Çok sayıda mineral kollajen liflerle birleşti. Tendonun %90 ağırı bu minerallerden kaynaklanmaktadır.
Araştırmacılar daha da ilginç bir bilgiye ulaştılar. Minerallerin kollajen liflerle birleşmesi tendonların gerilme kapasitesini artırmasıydı. – Bir dizi mineral için, bunların çökelmelerinin kollajen fibrillerinin büzülmesine yol açtığını ve birkaç megapaskal kadar büyük gerilimlere ulaştığını gözlemlenmiştir.
Gerilmenin büyüklüğü mineralin türüne ve miktarına bağlı olarak değişmektedir. Senkrotron x-ışını saçılımını kullanarak mineral birikiminin kinetiğini analiz edildi.
Mineral sadece fibrillerin dışında biriktiğinde kasılma olmazken, intrafibriler mineralizasyon fibril kasılması oluşturur. Bu kemomekanik etki, kolajenin tamamen suya daldırılmasıyla meydana gelir ve betonarme prensibini anımsatan, çekme lifleri olan bir mineral-kollajen kompleks yapıyı oluşturur.
Bu kompleks yapı bu sayede tıbbi bir çelik gibi davranır.
Yazan: Bilge KAPLAN
Kaynak**
Bir yanıt bırakın