Kara Delikler ve Tekillik
Görelilik ve kuantum kuramları üzerine yapılan keşifler Newton fiziğinden kesin bir kopuşu gerektiriyordu. Yirminci yüzyılda gerçekleşen büyük ilerlemelere rağmen bu keşiflerin tamamlandığını söyleyemeyiz.
Aklımız, yerinde bir sebeple, üçüncü bir kuramın varlığını sorguluyor. Doğa aşikar bir anlamda “birleşiktir.” Evrende her şey birbiriyle bağlıdır ve etkileşim içindedir. İki değişik olguyu sanki bu olgular birbiriyle ilintili değilmişçesine betimleyen iki ayrık kuramdan söz edemeyiz. Nihai bir kuram doğanın bütünsel bir anlayışını içermelidir. Bütün bildiklerimize yer vermelidir.
Fizik böyle bir birleşik kuram olmadan uzun süredir varlığını koruyor. Bunun sebebi, deneysel veriler üzerinden konuşursak, doğayı iki aleme bölebilmiş olmamızdan kaynaklanıyor. Atomların aleminde kuantum kuramı geçerlidir ve evrensel kütleçekimi ihmal edebiliriz. Uzayı ve zamanı, Newton’ın da yapmış olduğu gibi değişmeyen bir ardalan olarak görebiliriz. Diğeri, içinde kuantum olgularını çoğunlukla ihmal edebildiğimiz, kütleçekimin ve kozmolojinin alemidir.
Fakat böyle bir yaklaşım sorunlara ancak geçici bir çözüm sunabilir. İlerleyebilmek için kuramsal fiziğin birinci büyük problemini çözmemiz gerekir. Birinci problem: Genel göreliliği ve kuantum kuramını doğanın bütünsel bir anlayışını mümkün kılan tek bir kuram altında bir araya getirmek. Buna kuantum kütleçekim problemi diyoruz. Doğanın birleşik olması fikrinden öte her iki kuramın da ötekisiyle birleşmesini gerektiren kendine has sorunları vardır; ikisinde de sonsuzluklar problemi mevcuttur.
Genel görelilikte sonsuzluklar problemi mevcuttur çünkü bir kara deliğin içinde madde yoğunluğu ve kütleçekim alanının şiddeti sonsuz değerlere varır. Bu öngörülere, erken evrenin kuram tarafından betimlenmesinde de rastlıyoruz. Yoğunluğun sonsuz olduğu durumlarda genel görellik denklemleri anlamsızlaşır.
Yazan: Alper KİRLİOĞLU
İlginizi çekebilecek bir yazı daha: Kara Deliğin Keşfi 3 Bilim İnsanına Nobel Ödülü Getirdi
İlginizi çekebilecek bir yazı daha: İlksel Kara Delikler
İlginizi çekebilecek bir yazı daha: En Hızlı Büyüyen Kara Delik
İlginizi çekebilecek bir yazı daha: Kara Delikler Nasıl Büyüyor?
İlginizi çekebilecek bir yazı daha: Kara Delikler Aslında Nedir?
İlginizi çekebilecek bir yazı daha: Kara Delikler ve Entropi
İlginizi çekebilecek bir yazı daha: Kara Deliklerin Birleşmesinin Sinyalleri 7 Milyar Yıl Sonra Bize Ulaştı
Bir yanıt bırakın